Hợp tác xã vận tải thô sơ Hoà Nam-mà tôi là một xã viên-phụ trách vận chuyển lương thực các xã phía nam sông Đà rằng. Trong đó cánh xe ngựa thì chở lúa từ các xã xa xôi như: Hoà Thịnh-Hoà Mỹ-Hoà Đồng-Hoà Phong-Hoà Tân-Hoà Bình…còn các xã gần tổng kho Lương thực Đông Tác như: Hoà Thành-Hoà Hiệp-Hoà Vinh-Hoà Xuân…thì để dành cho cánh cộ bò.
Thời ấy, đường sá vùng nông thôn phần lớn trải sỏi hay đất thịt. Mùa nắng thì gồ ghề lởm chởm, bốc bụi mù mịt, còn mùa mưa thì lầy lội khó đi. Qua mỗi năm, lại thêm ổ voi, ổ gà khập khễnh, cho nên tốc độ của xe cộ rất chậm.
Hôm đó, tôi một mình đi nhận non tấn lúa của một kho lẻ ở tận Phú Nhiêu Hoà Mỹ. Chở nặng, lại thêm đường khó đi, nên khi ra đến địa phận xã Hoà Đồng thì mặt trời đã đứng bóng, nắng xối xả đổ xuống mình ngựa khiến lưng nó ướt đẩm mồ hôi. Tôi ghìm cương chậm rãi lách qua những cái hố lồi lõm giữa đoạn đường nằm ngay thôn Phú Diễn. Khổ nỗi, con Đại tía long cu của tôi lại rất khoẻ, cứ rướn người lướt tới, khiến chiếc xe nặng nề lắc lư, hết xô bên trái, lại nghiêng bên phải làm tôi chột dạ lo âu.
-Rắcccc!….
Một tiếng động khô khốc vang lên. Sự lo âu của tôi đã không đến nỗi vô ích. Vì con ngựa rướn mạnh quá, khi qua một ổ gà, bánh xe bị níu lại, trong khi lực kéo không giảm, sức nén làm một gọng xe gãy lìa chỉa thẳng lên trời, dây bụng xách hai chân trước con ngựa giở hỏng lên, quơ quơ trong không khí.
Lật đật phóng xuống, lấy cái thùng sắt thường đựng nước cám đường cho ngựa uống, kê dưới bàn đạp cho chiếc xe không bật ngửa ra sau, rồi một tay ra sức ấn cái gọng còn lại xuống, một tay tôi tháo dây đai cho ngựa thoát ra…
Coi như tạm ổn.
Tôi đi quan sát cái gọng thì thấy nó cũng cũ yếu lắm rồi, sớm muộn gì cũng phải thay thôi, nhưng muốn thay nó, thì phải tới chỗ thợ mộc cho họ đo đạc, bào chuốc rồi khoan lỗ thì mới lắp ráp vô được. Còn hiện tại thì phải tìm cách nào đó, gắn tạm để đưa được xe lúa về kho trước khi trời tối, chứ không thể nằm lại giữa đường thế này được.
Tôi bèn đi loanh quanh và lượm được một khúc tre già của ai đó bỏ cạnh hàng rào (chắc là họ rào dư không dùng nữa), mừng quá, cái này thì tốt, nhưng phải có đinh 10 và giây thép thì mới ép được khúc tre này vào cái gọng gãy để có thể chạy đỡ về nhà.
Tìm chỗ mát đứng quấn một điếu thuốc rê hút cho đã, xong tôi cầm cái roi ngựa đi vào trong xóm.
Thấy một quán tạp hoá bên đường, tôi xăm xăm bước vào. Sau kệ hàng một khuôn mặt trắng trẻo ngước lên, tôi chưa kịp lên tiếng thì một giọng trong trẻo đã cất lên trước:
–Phải anh Cả không?
Ngạc nhiên, tôi định thần nhìn kỹ và buộc mồm thốt lên:
-Tầm Thu!
Phải! Người phụ nữ xinh đẹp chủ quán tạp hoá này là Thu, tên khai sinh đầy đủ của nàng là Lê Thị Thu hay gì đó…Còn cái tên Tầm Thu là do tôi đặt.
Hơn mười hai năm về trước, tôi quen biết nàng qua sự giới thiệu của một người bạn thân.
Đó là những tháng ngày cận kề với “mùa hè đỏ lửa 1972”, tin tức chiến sự ác liệt diễn ra hàng ngày trên các mặt báo và trên đài phát thanh, tỏa hơi nóng hầm hập, len lỏi vào mọi ngóc ngách của đời sống thường nhật. Chính phủ ra lệnh động viên từ 17 đến 43, nên tất cả chúng tôi đều chuẩn bị tư thế lên đường nhập ngũ.
Do vậy tôi cũng lơ là trong việc học, mặt mày dáo dác đi tìm một mối tình thơ mộng để làm “hành trang vào cuộc chiến” cho sang với cuộc đời.
Tôi có anh bạn, rất hào hoa phong nhã, ngóc ngách nào cũng rành, anh quen biết nhiều cô gái xinh đẹp trong đó có Thu. Một bữa Cha nàng bắt gặp hai đứa đang chuyện trò tình tứ, ông đâm ngại…và cũng giống như những người cha cẩn thận-luôn canh chừng những kẻ khả nghi đang quanh quẩn bên cạnh con gái mình-ông bèn bắt bạn tôi ngồi xuống để hỏi thăm gia thế. Có sao nói vậy, bạn tôi cũng thành thật kê khai ra hết bản quán gia tộc họ hàng. Nghe xong ông phán một câu khiến bạn tôi mặt mày xanh lét:
-Mày kêu nó bằng chị! Bà con gần lắm, do giặc giã không đi lại nên không biết đấy thôi!
Thế là…anh bạn tôi tuân hành răm rắp; nhưng tiếc một bông hoa xinh xắn, sợ để một tay “cà chớn” nào đó cướp mất thì uổng quá, nên anh tỉ tê tâm sự với tôi:
–Để tao giới thiệu mày tới tán “chị” tao…tao thấy hai đứa mày xứng đôi vừa lứa lắm.
Khi bạn bè đã ngõ ý, thì bổn phận của chúng ta là không thể chối từ. Thế là bạn tôi hẹn trước, và…một buổi sáng đẹp trời, tôi hồi hộp theo chân anh ta bước đến nhà nàng.
Quả nhiên nàng đẹp thật!
Vừa bước qua cổng rào, nhìn dáng nàng yểu điệu trong chiếc áo bà ba màu mỡ gà lụa mới, ôm sát chiếc lưng ong thon thả, tươi cười đứng trước mái hiên chào đón, tôi đã thấy một trời thơ bay phấp phới. Với khuôn mặt trái xoan hiền dịu, điểm thêm hai chiếc lúm đồng tiền “giết người không cần gươm giáo”, nàng làm tôi có cảm giác của một cậu học trò không thuộc bài đang đứng trước mặt cô giáo! Lí nhí chào nàng xong là chẳng biết nói gì. Bạn tôi ý tứ bước vào nhà trong bỏ tôi một mình đối diện với nàng, càng khiến tôi kinh hãi.
Thấy tay chân thừa thãi quá, không biết làm gì, tôi bèn hái một quả Ô-mai bên vò nước, khắc hai chữ Tầm-Thu rồi trao nàng.
Đôi môi thanh tú chúm chím cười:
–Tên ai mà hay quá anh?
–Tên em...
–Em là Thu không thôi!
–Thì…anh tặng thêm…
–Thôi, em xấu lắm không dám nhận đâu…hi
Tôi định buộc mồm thốt lên “Em đẹp bỏ mẹ mà còn làm bộ”… may sao tôi dừng lại kịp lúc.
–Mà tên này có nghĩa là gì vậy anh?
–Là mùa thu anh đang đi tìm…
Giọng nàng tinh nghịch:
-Anh tìm có chưa?
Tôi thu hết can đảm trả lời lấp lửng:
–Hình như…sắp có…
Nàng lại nheo mắt cười, đôi mắt-lạy chúa-hình như có cả một mùa thu tỏa nắng khiến cho lòng cậu học trò mới lớn ngất ngư như một chú chuồn chuồn bị ngắt cánh!
Chúng tôi đứng bên hiên, yên lặng nhìn vẩn vơ, tay không ngừng ngắt vụn những chiếc lá của cây hoa Dâm bụt vô tội kề bên…
Sau lần diện kiến đó, tôi còn đôi lần theo chân anh bạn (tôi không dám đi một mình) đến nhà nàng chơi nữa, nhưng câu chuyện trao đổi giữa tôi và nàng cũng chỉ quanh quẩn vài câu mưa nắng vu vơ bên gốc Dâm bụt già mà lá non không kịp vươn lên cho chúng tôi ngắt vụn.
Mấy tháng sau, một bữa ông bạn tìm gặp tôi mà mặt mày nhăn nhó như khỉ ăn ớt:
–Mày tán tỉnh sao…để “chị” Thu tao đi lấy chồng vậy mày?
Trước vẻ mặt bàng hoàng của tôi, anh bạn chìa ra tấm thiệp hồng còn thơm mùi mực mới in. Vậy là nàng đã hát bài Sang ngang của Đỗ Lễ!
Tôi ngậm ngùi rên rỉ hai câu của Nguyên Sa:
…”Nhưng sao đi mà không bảo gì nhau
Để anh gọi tiếng thơ buồn vọng lại”…
Trách nàng vậy thì cũng oan, bởi vì tôi với nàng cũng chưa từng thề non hẹn biển…có chăng, tôi chỉ mới ướm lời xa xôi rằng nàng là mùa thu mà tôi đi tìm…Còn nàng, nàng vốn là “mây của trời rồi gió sẽ cuốn đi”…và hôm nay ngọn gió vô tình đã mang mùa thu của tôi đi xa mãi mãi…
Cái tên Tầm Thu chỉ còn trong giấc mơ của tôi….
-Anh đi đâu mà lạc vào quán em vậy?
Tiếng cười khúc khích của nàng kéo tôi ra khỏi những đám mây trắng bồng bềnh. Tôi nhìn xuống bộ dạng của mình, cái nón rộng vành bạc thếch cùng với chiếc áo nhà binh đã cũ, chân mang đôi dép xẹp. Tất cả nói lên vẻ nghèo nàn vất vả, lại thêm cái roi ngựa cầm trên tay trông chẳng giống ai, thế mà lại gặp lại nàng-người con gái của một mùa thu rực nắng-trong ước mơ hơn mười năm về trước!
Không thể thối lui được nữa, tôi đành tươi cười hết cỡ, kể sơ cho nàng biết cái việc gãy càng xe và nhờ nàng bán cho giây thép, đinh và nếu có, cho tôi mượn cái…búa.
Nàng chép miệng nhìn tôi thương cảm:
-Vất vả cho anh quá! Không có ông xã em ở nhà để giúp anh một tay. Mấy thứ anh cần đều có…để xem…em sẽ phụ vịn cho anh làm…được chứ?
Tôi cố từ chối, nhưng rốt cuộc cũng sung sướng liếc chừng cái dáng uyển chuyển của nàng theo ra, phụ tôi công việc. Nhìn những ngón tay búp măng mềm mại của nàng vịn trên càng xe, tôi bỗng có ý nghịch ngợm, muốn gõ búa vào một phát-để nàng suốt đời sẽ mãi nhớ tôi-nhưng rồi tôi phá lên cười bỏ qua ý định, khiến nàng không biết tôi cười việc gì….
Với sự giúp đỡ của nàng, việc sửa chữa cái gọng xe diễn ra nhanh chóng. Tôi hỏi bao nhiêu tiền để gửi (mặc dù trong túi chưa chắc có đủ), nàng cười cười-vẫn là nụ cười như mùa thu tỏa nắng trong thơ Hoàng Cầm-thuở nọ…
–Có đáng là bao đâu anh, mình là bạn bè cũ…xem như giúp nhau khi hoạn nạn. Bữa nào anh rảnh, chở vợ chồng em đi chơi một bữa…là huề anh nhé!
Tôi thừa biết, sẽ không có một buổi đi chơi nào như thế, nàng cố tình để tôi mắc nợ nàng rồi…Tôi ậm ừ cảm ơn và nói hôm nào sẽ gửi quà tặng lại.
Trước khi từ giã, tôi nửa đùa nửa thật:
-May cho em, nếu ngày xưa em yêu anh, có lẽ giờ này em đang cắt cỏ ngựa trên một cánh đồng nào đó…
Giọng nàng chùng xuống:
-Vợ chồng cũng đều có duyên nợ chứ anh, nếu sướng thì cùng hưởng, mà hoạn nạn thì cùng chia sẻ chớ sao…
Lúc ngồi trên xe ra roi cho ngựa chạy, nhớ lại khung cảnh hồi nãy, rồi liên tưởng đến vợ tôi ở nhà lúc này. Có lẽ giờ đây, nàng đang ngồi khóc trên một cánh đồng mà cỏ non không bao giờ mọc kịp theo độ cắt của con người!
Bất giác một tiếng thở dài vuột ra khỏi lồng ngực:
– Ôi chao! Sao mà ta bất tài đến thế!.
(Bài: Chàng Đông Ry Nguyễn/Ảnh: st trên mạng)
ĐT LL: (909) 231-1506
www.trongdonglife.com/trongdongnews@hotmail.com
