Một dự án mới sẽ cho những con chó nhận và ngửi những mẩu vải được mặc bởi các bệnh nhân coronavirus để chúng thử ghi nhận nếu con virus (vi khuẩn) nầy có một thứ mùi đặc biệt nào đó mà chúng có thể phát giác ra – thì điều đó có thể cho phép chúng sàng lọc được người có nhiễm khuẩn và người không có bệnh.
Giáo sư James Logan – Trưởng cơ quan kiểm soát bệnh tật tại LSHTM bên Anh quốc cho biết những con chó nầy sẽ không thay thế những thử nghiệm được dùng hiện nay. Ông nói: “Chúng sẽ làm việc nhiều nhất trong một bối cảnh 3 chiều. Khi các cảng phi trường bắt đầu mở trở lại, chúng tôi sẽ muốn biết ai có mang bệnh đó trong người. Như bạn thường thấy những con chó đánh hơi thuốc phiện đi lên đi xuống những dãy người đang xếp hàng, thì sẽ thấy cảnh tượng giống như vậy với những con chó đánh hơi Covid-19 đi tìm kiếm những người nhiễm bệnh. Nếu chúng cho chúng ta nguồn tin gì thì theo đó chúng tôi sẽ khuyến cáo người nào đó phải tự cách ly. Sau đó, chúng ta có thể dùng chúng trong những trường học hay những nơi mà có nhiều người làm việc trong lãnh vực cần thiết cho an sinh xã hội.
Khi những điều kiện để làm những cuộc thử nghiệm còn ở mức độ thấp, hàng trăm người không thể được thử một lần, Nhưng những con chó có “nghề” đánh hơi đã được huấn luyện có thể sàng lọc đến 750 người một cách thực nhanh chóng. Bằng cách nhận diện ai là người cần được thử nghiệm và cần tự cách ly, chúng có thể giúp chấm dứt sự lây lan của trận dịch nầy.
“Chúng có thể cung cấp một cách nhẹ nhàng hiệu quả và nhanh chóng để bảo đảm Bộ Y Tế với khả năng thử nghiệm giới hạn chỉ cần dùng trong những trường hợp thực sự cần thiết. Lực lượng chó được học nghề nầy có thể gây một ảnh hưởng quan trọng trong sự lan trải căn bệnh nầy. Khả năng của chúng là khó tưởng tượng nổi.”
Giáo sư Logan nói thêm: “Điều đầu tiên chúng ta cần làm là xác định có hay không có một thứ mùi cá biệt tư loại Coronavirus nầy và có hay không những giống chó có thể phát giác được. Chúng ta cần những vật mẫu để làm chuyện đó. Hai mẫu chính là khẩu trang và nylons, vì nylons là một môi trường tốt nhất hấp thụ mùi vào đó. Chúng tôi phải theo đúng những qui định với các vật mẫu nầy bởi vì mức lây nhiễm của chúng rất cao và chúng tôi cần bảo đảm sự an toàn cho các chú chó làm nhiệm vụ nầy. Chúng tôi biết rằng những bệnh về ho hấp thường làm thay đổi mùi của cơ thể, và nếu có một mùi riêng của Covid-19 thì chúng tôi tin rằng những con chó nầy có thể phát giác được.”
“Chúng tôi đã từng làm rất nhiều với những chú chó có nghề phát giác được bệnh sốt rét và đã tìm thấy độ chính xác rất cao – trên cả tiêu chuẩn định bệnh của cơ quan y tế thế giới WHO.”
Sau đây là một số chú chó “Medical Detection Dogs”:
*Asher: Một con chó 5 tuổi thuộc giống Cocker Spaniel được cho là một trong số những giống thông minh nhất thế giới (English Cocker Spaniel là thông minh nhất thế giới trong khi American Cocker Spaniel được xếp hạng 23rd về thông minh – trong năm 2019) – Asher đã gặp nhiều khó khăn lúc nhỏ và đã bị đổi chủ nhiều lần vì quá nhạy cảm và quá năng động. Hiện chú chó nầy đang sống hạnh phúc với bà chủ của chú và là bạn rất thân với hai con chó khác của bà chủ nhà.
Mặc dù những con chó thuộc “nghề” gọi là “Medical Detection Dogs” nầy thường được huấn luyện để đánh hơi chuyên chỉ một thứ bệnh, như trong 3 năm làm “nghề” chó-phát giác-bệnh nầy, Asher có thể phát giác đúng ai bị bệnh Parkinson’s; nhưng nay chú đã được chọn cho vô dự án huấn luyện đánh hơi Covid-19 – nhờ bởi chú là một con chó nhiều kinh nghiệm đánh hơi cần thiết cho các nhà huấn luyện để có thể cho họ một sự thẩm định nhanh nhất về nồng độ và mùi vị của Coronavirus..
*Jasper – cũng thuộc giống Cocker Spaniel, 14 tháng tuổi, luôn bận rộn và thích làm việc. Chú đến từ cơ sở tư thiện Wood Green Animals Charity lúc mới 7 tháng tuổi. Jasper có một kiểu làm việc rất ngăn nắp và nhanh nhẹn. Chú cũng thích thả bộ đường dài, thăm thắng cảnh mới, chim chóc, thích ăn cà rốt, chơi với bạn chó khác và thích được huấn luyện. Rất giàu tình cảm, thích giao tiếp và thèm được vuốt ve chiều chuộng.
*Digby: Giống Labrador rất tự tin, quan sát tỉ mỉ và nhẹ nhàng lịch sự. Kiểu làm việc của chú rất kiên trì và xác định. Chú thích điều tra thám thính và tính di truyền đặc biệt của giống nầy tạo cho chú có một sự suy nghĩ rất thông minh.
Giáo sư Logan cho biết: “Chúng tôi đang gây ngân quỹ 1 triệu bảng Anh để có thể từng bước thực hiện dự án nầy. Nhưng chúng tôi cần khoảng phân nửa để bắt đầu huấn luyện những chú chó và chứng minh điều nầy có đủ chứng cứ để có thể thực hiện một cách hiệu quả. Vì thế chúng tôi còn phải nỗ lực rất nhiều trước khi đạt được mục tiêu.”
Ông nói tiếp: “Medical Detection Dogs là những chiến sĩ tiên phong trong lãnh vực nầy, đã hoàn tất sự huấn luyện mở rộng với loại động vật nầy, loại sống trong những căn nhà có khung cảnh gia đình với loài người. Trong khi các chú chó chuyên khám phá mùi thuốc phiện, ma túy được phần thưởng khi chúng nhận diện được mùi của loại thuốc bất hợp pháp nầy; thì các chú chó thám thính mùi coronavirus cũng sẽ được phần thưởng nếu khám phá đúng mùi người có bệnh – nhưng đồng thời chúng cũng sẽ được khen thưởng nếu nhận diện chính xác được những kết quả âm tính, tức người không có bệnh.
(Thùy Dương/trongdonglife/theo Int.)
