Bài & Ảnh: T.K. Lê Nguyễn/T.Đ. News/Wiki.               

Trong số bạn đọc, chắc nhiều người đã nghe nói tới Ngũ Đại Hồ, tức 5 hồ lớn ở vùng Bắc Mỹ. Kỳ  nầy, chúng ta thử thăm qua một trong năm hồ đó, và cũng là hồ duy nhất nằm gọn trong phần lãnh thổ của Hoa Kỳ, trong khi bốn hồ còn lại là chung chia biên giới với Canada. Chúng tôi muốn nói tới Hồ Michigan (Lake Michigan).   Tên Michigan được cho là phát xuất từ chữ michi-gami có nghĩa là “nguồn nước tuyệt hảo” (great water).

Ngũ Đại Hồ gồm 5 hồ lớn có tên như sau: Hồ Superior, Hồ Michigan, Hồ Huron, Hồ Ontario, và Hồ Erie. Ngũ đại hồ được hình thành cách đây khoảng 14.000 năm khi những tảng băng thoái lui để lộ ra những thung lũng mà chúng đã cày sâu vào lòng đất, và rồi những thung lũng nầy được chứa đựng đầy đầy nước tan ra từ các khối băng đá đó. Cả vùng Ngũ đại hồ nầy đã từng đóng một vai trò quan trọng cho sinh hoạt các nước trong khu vực. Nó là nguồn lợi chính hỗ trợ giao thông, di trú, mậu dịch, và ngư hải sản. Những hồ nầy phục vụ như và trung tâm cư trú, sinh sản của nhiều loại thủy sản hải sản phong phú với môi trường sinh thái thật đa dạng.

Hồ Michigan là hồ lớn thứ nhì trong số Ngũ Đại Hồ về dung lượng (4,900 km3), và lớn thứ ba tính về diện tích (22.404 sq miles hay 58.030 km2), sau hồ Superior và Huron. Về phía đông, thung lũng của hồ Michigan nối liền với thung lũng của hồ Huron qua khe nước Mackinac, khiến nó như bình thông nhau có cùng một mực nước với hồ Huron.

  Như trên đã nói, hồ Michigan là một hồ rộng lớn nhất có chu vi nằm gọn trong nội địa nước Mỹ. Suốt chiều dài bờ hồ từ phía Tây sang Đông được chia cho nhiều tiểu bang chung hưởng. Những tiểu bang đó là Wisconsin, Illinois, Indiana, và Michigan.

*Các thành phố, cảng, và công viên nổi tiếng dọc theo bờ Hồ Michigan

Dọc theo bờ hồ của cái hồ rộng lớn nhất nước nầy còn có rất nhiều cảng lớn và thành phố, bãi cát ven hồ rất đẹp, như cảng và thành phố bờ hồ Milwaukee thuộc thành phố Green Bay của tiểu bang Wisconsin; Chicago của tiểu bang Illinois; Gary của tiểu bang Indiana; và Muskegon của tiểu bang Michigan.

                                                              

Có vô số những công viên cấp tiểu bang hoặc địa phương tọa lạc trên những vùng  ven bờ của hồ nầy hoặc trên các đảo thuộc nội vi của hồ nói trên, như các công viên có tên dưới đây: Chicago Park District Beaches, Duck Lake State Park, Fayette Historic State Park, Fisherman’s Island State Park, Grand Haven State Park, Grand Mere State Park, Harrington Beach State Park, Holland State Park, Hoffmaster State Park, Illinois Beach State Park, Indian Lake State Park, Indiana Dunes State Park, vv…

 

Đây là một khu vực giải trí rộng rãi bao phủ 142 acres, tức khoảng 57 hecta thuộc quận Ottawa, ở 4 dặm (6 cây số) về phía tây của thành phố Holland, tiểu bang Michigan. Công viên tiểu bang nầy bao gồm hai chiếc hồ riêng biệt là Hồ Macatawa và Hồ Michigan nằm trên phía bắc của con kênh đào nối liền hai hồ vừa kể với nhau. Holland State Park là Công viên Tiểu bang được du khách thăm viếng nhiều nhất ở Michigan, thường nhận được từ 1,5 đến 2 triệu du khách mỗi năm.

 Đồng thời, Hồ Michigan có nhiều bãi cát đẹp. Khu vực nầy thường được xem là “Duyên hải Thứ ba” (Third Coast) của nước Mỹ, sau bờ duyên hải Đại Tây Dương và Thái Bình Dương.

Đây là một số hình ảnh trong một chuyến hiking thật mệt nhưng được biết thêm rất nhiều về vẻ đẹp và sự kỳ diệu phong phú của trái đất nầy. Những đụn cát mịn màng mà quí vị nhìn thấy trong hình có một cái tên rất dễ thương “Đồi Cát Gấu Ngủ” (Sleeping Bear Dunes)! Những đụn cát nầy chạy giáp biên giới Hồ Michigan. Chúng tôi phải trèo qua đỉnh những đồi cát mênh mông đó mới tiếp cận đến bờ Hồ Michigan được. Điều thú vị là để bù đắp lại những công sức đó, chúng tôi đã uống thử loại nước uống tinh khiết là sản phẩm đặc thù của vùng ngũ đại hồ. Quả thật vô cùng tươi mát!

Cát vùng nầy thường rất mịn và trắng ngà, còn nổi tiếng từng được đặt tên là “cát biết hát” (singing sands) vì khi du khách bước chân đi trên cát, chúng phát ra những âm thanh kẻo kịt (bởi chứa nhiều tinh thể “quartz”).

 Nhiều bãi có những đụn cát cao, che phủ bởi những bụi cỏ may và những cụm cherries mọc trên cát, còn nước hồ thì thường trong vắt và mát lạnh từ 55 đến 80 độ F (khoảng 13 đến 27 độ C) ngay cả trong những tháng cuối mùa hè. Tuy nhiên, nhờ có gió mạnh từ phía tây thổi qua có khả năng di chuyển lượng nước trên mặt hồ từ tây sang đông, nên tạo ra một luồng nước ấm áp di chuyển sang bờ Michigan trong mùa hè.

Những đụn cát nằm ở bờ phía đông của Hồ Michigan là hệ thống đụn cát liên hệ với nước hồ lớn nhất thế giới. Trong nhiều vị trí dọc theo bờ hồ, nhiều những đụn cát mọc cao vượt bên trên mặt hồ đến nhiều trăm feet. Nhiều hình dạng khác nhau của những đụn cát lớn có thể nhìn thấy trong nhiều công viên tiểu bang, nhiều rừng và công viên quốc gia dọc theo bờ hồ tiểu bang Indiana và Michigan. Trong khi nhiều hình dáng khác nhau của các đụn cát nhỏ có thể tìm thấy trên bờ phía tây của Hồ Michigan tại công viên tiểu bang Illinois, và nhiều dạng đụn trung bình có thể tìm thấy ở các công viên tiểu bang Wisconsin.

 *Phà chở khách và hàng hóa trên mặt hồ

Có hai chiếc phà chở khách và xe cộ hàng hóa hoạt động trên mặt Hồ Michigan, cả hai nối liền Wisconsin trên bờ tây với Michigan trên bờ đông. Từ tháng Năm đến tháng Mười, chiếc tàu chạy bằng hơi nước có tính cách lịch sử tên là SS Badger, hoạt động mỗi ngày giữa Manitowoc thuộc Wisconsin và Ludington thuộc Michigan, nối liền đường cao tốc U.S. Highway 10 giữa hai thành phố vừa kể. Chiếc phà thứ hai có tên Lake Express, thành lập năm 2004, chở hành khách và xe cộ băng qua mặt hồ giữa Milwaukee của Wisconsin và Muskegon của Michigan.

*Nguồn Cung Cấp Nước Uống Tinh Khiết

Hồ Michigan, giống như những hồ khác trong hệ thống Ngũ Đại Hồ, cung cấp nước uống cho hàng triệu người dân trong các khu vực chung quanh. Những hồ nầy được quản trị chung bởi các chính quyền tiểu bang và khu vực chung quanh chúng theo một quy ước chung Great Lakes Compact (Hiệp ước Ngũ Đại Hồ).

Vệ sinh môi trường là một vấn nạn nan giải có thể làm hại cho khu vực nầy. Những nhà máy sắt theo và lọc dầu hoạt động gần vùng bờ hồ thuộc tiểu bang Indiana. Tờ Chicago Tribune từng có bài viết cho rằng hãng lọc dầu BP là nguồn ô nhiễm đáng kể ở đó, đã thải bỏ hàng ngàn pounds hóa chất bẩn vào lòng hồ mỗi ngày từ nhà máy lọc dầu của họ…

*Đánh bắt cá thể thao và thương mại

Hồ Michigan là trung tâm ngụ cư cho đủ loại cá nhỏ và những sinh vật khác. Nó là quê hương của các loại cá sống trong hồ như các whitefish, cá trout, cá bass miệng to, cá bass miệng nhỏ, cũng như một số các loại cá ba-sa (catfish) sống ở sông hồ.

Như một kết quả những sự cải tiến trong vùng kênh đào Welland trong năm 1918, một đợt xâm lấn của các loại cá nước mặn từ biển vào làm giảm sút dân số bản địa. Các loại cá trout, coho, và salmon được dịp sinh sôi nẩy nở làm phát triển phong trào đánh bắt cá như một môn thể thao hấp dẫn ở vùng nầy.

Không những bắt cá chỉ là một môn thể thao giải trí, mà hoạt động nầy còn nở rộ trong lãnh vực kinh doanh, những tàu thuyền đánh cá của ngư dân. Nghề đánh cá trong đất liền nhỏ hơn nhiều so với đánh cá ngoài biển khơi; nhưng nó lại có qui mô lớn nhất từ vùng Ngũ Đại Hồ, với trị giá khỏang $14 triệu trong năm 2001. Kinh doanh ngư nghiệp của Michigan ngày nay bao gồm 150 bộ lạc được cấp phép của Cơ quan Quản trị Tài nguyên đặc khu thổ dân Chippewa-Ottawa – thường thu hoạch 50% sản lượng cá đánh bắt trong vùng Ngũ Đại Hồ và sông nước Michigan. Phần còn lại gồm những cơ sở kinh doanh ngư nghiệp hành nghề bằng giấy phép của 45 tiểu bang. Tổng sản lượng đánh bắt đã rút giảm từ con số trung bình khoảng 11 triệu pounds tức khoảng 5 triệu kg trong giai đoạn từ 1981 đến 1999 xuống còn những năm gần đây chỉ là 8 đến 9,5 triệu pounds tức 3 triệu 600.000 đến 4 triệu 300.000 kg.

Còn lãnh vực Sport Fishing tức đánh cá để giải trí hay tranh tài cao thấp thì thường bao gồm thêm những loại cá khác như salmon, trout, …

*Chuyên chở hàng hóa

  Giống như tất cả vùng Ngũ Hồ, Hồ Michigan ngày nay được dùng như một phương tiện chuyên chở chính cho những loại hàng hóa cỡ bự. Trong năm 2002, có 162 triệu tấn hàng hóa loại nầy đã được chuyên chở qua các hồ nói trên. Nhưng tổng lượng nầy đang trên đà giảm xuống trong nhiều năm gần đây.

  *Kỹ Nghệ Du Lịch và Khu giải trí

Kỹ nghệ Du lịch và Giải trí là những kỹ nghệ chính và nguồn thu lợi cho cả vùng Ngũ Đại Hồ. Một số du thuyền nhỏ hoạt động trên Hồ Michigan, bao gồm một số thuyền buồm. Nhiều món thể thao giải trí trên biển hồ cũng hoạt động nhộn nhịp ở đây, như đua thuyền máy, chèo thuyền, lặn hồ, thả diều trên mặt hồ, …

  Các loại tàu, thuyền, phà chạy bằng hơi nước chuyên chở hành khách trên mặt Ngũ Đại Hồ đã từng hoạt động kể từ giữa thế kỷ thứ 19. Nhiều chiếc phà hiện đang chở khách đến vô số những hòn đảo khác nhau, bao gồm Beaver Island và Bois Blanc Island (Michigan). Hiện nay, có hai dịch vụ chở khách bằng phà ngang qua Hồ Michigan hoạt động từ tháng Tư đến tháng Mười Một, đó là: chiếc SS Badger và chiếc Lake Express.

  Một sự kiện độc đáo được chú ý ở vùng Hồ Michigan. Đó là nơi để xem những Núi Lửa Tuyết (Ice Vocanoes) phát nổ, thường thấy xảy ra vào lúc bắt đầu của mùa đông.

 Những núi lửa tuyết thường phát nổ dọc theo bờ Hồ Michigan khi hàng đống những quả banh tuyết tròn xoe nối hàng dài dài dọc theo bờ Hồ.

  Tóm lại, Hồ Michigan, hồ lớn duy nhất của Ngũ Đại Hồ nằm gọn trong nội địa của Hoa Kỳ là một thắng cảnh xứng đáng được chọn để ưu tiên thăm viếng so với nhiều thắng cảnh khác ở ngay trong nước Mỹ vì những khía cạnh rất độc đáo vừa kể, khó thể tìm thấy ở bất cứ nơi nào khác.

                            (Bài & Ảnh: T.K. Lê Nguyễn/TĐ News/Wiki.)

=====