Chuyện Cảnh Giác với những trò lừa đảo qua mạng xã hội!

      Người viết: Liễu Smith

LTS: Chúng tôi vừa nhận được bài viết sau đây của một cư dân quen thuộc tại địa phương chúng ta từ hàng chục năm qua. Tác giả câu chuyện nầy là một phụ nữ VN bình thường, kết hôn với một công dân Mỹ, nhập cư làm dân xứ nầy nhưng vẫn còn nhiều liên hệ với thân nhân ruột thịt ở quê hương bản gốc. Với bản tính nhanh nhẹn, luôn nỗ lực làm việc để dành dụm giúp mẹ giúp em, cháu nơi quê nhà, chẳng ngờ đã trở thành nạn nhân của một bẩy lừa mà trong thời gian gần đây đã và đang nở rộ trên mạng online. Bài viết sau đây như một câu chuyện cảnh giác mà người viết cũng chính là nạn nhân, đã kể lại dưới đây với sự hy vọng qua kinh nghiệm của mình có thể giúp ngăn ngừa cho được những người khác khỏi bị rơi vào những vụ lừa gạt đưa đến mất của một cách đáng tiếc, trong khi mọi người hoàn toàn có thể tránh được, nếu luôn cẩn thận hết mức đối với những cuộc giao tiếp và trao đổi thông tin riêng tư qua mạng online. Mời bạn đọc theo dõi câu chuyện sau đây.

====

Đây là câu chuyện có thật 100% mới xảy ra cho tôi và hệ lụy đến nhiều người trong gia đình tôi ở VN và ở Mỹ.

Chuyện nầy có vẻ xưa như Trái Đất mà cả tôi và các bạn tôi trong tiệm Nails ai cũng bị sập bẩy.

Nhóm lừa đảo nầy hoạt động trên trang mạng Internet và nhất là Facebook (FB). Cách lừa nầy rất đơn giản nhưng cũng rất tinh vi khiến nhiều người không rành về FB và Internet, nhất là thiếu cảnh giác, dễ bị sập bẩy và mất tiền một cách vô tội vạ. Tính tôi xưa nay cũng rất cẩn thận và cảnh giác nhưng không hiểu sao trong vụ nầy tôi lại không nghĩ đến chuyện đề phòng gì cả như vậy không biết?!!!

Câu chuyện của tôi như sau. Nguyên là tôi có kết bạn với cô chủ tiệm Nails trên FB và hay trao đổi với cô qua phương tiện thông tin nầy. Một hôm tôi nhận được cú gọi của cô chủ qua tin nhắn – thì lần đó chính là lúc kẻ gian đã đánh cắp (hacked) trương mục FB của cô chủ nầy rồi, nhưng tôi và các bạn trong tiệm Nails không hay biết gì cả. Khi nhận được cú gọi nhắn tin nầy, cả bọn chúng tôi trong tiệm cứ nghĩ là đang nói chuyện với cô chủ – nhưng thật sự đang nói chuyện với bọn lừa đảo!!!

Cô chủ (tức bọn lừa đảo) mời tôi tham gia vào Hội Những Người Bạn Đáng Tin Cậy của cô, và xin tôi cho lại số điện thoại; sau đó còn nói tôi nhắn tin lại cho cô ấy mật mã (password) của trương mục (account) FB của tôi nữa! Mới đầu tôi cũng hơi ngạc nhiên nghĩ thầm “Ủa, cô ấy có số điện thoại của mình rồi mà?!” nhưng vì lịch sự, tôi cũng cho lại cô ấy số điện thoại của mình – mà thực ra là tôi đã đưa số phone của mình cho bọn lừa đảo mà không biết! Tệ hơn nữa, cũng theo lời yêu cầu trên, tôi đã vô tư đưa luôn mật mã FB cho chúng!!! Thế là sau đó trương mục FB của tôi không vào được nữa vì cũng đã bị kẻ gian “hacked” luôn, đưa đến những hệ lụy đau lòng tiếp theo sau đó.

  Khi biết FB bị hacked, tôi đã có ý định cảnh giác gọi phones về cho hai người bạn thân bên VN để báo cho họ biết là trương mục FB của tôi đã bị hacked rồi, và căn dặn họ cẩn thận không gửi tiền cho ai nếu có ai nhắn tin. Nhưng vì trương mục FB bị hacked, không vô được, nên tôi không có đầy đủ số điện thoại của tất cả các bạn và người quen thường giao dịch trên đó để gọi và thông báo cho họ hết được!

  Cuối cùng, cô con dâu tôi ở VN và một người cháu của bạn tôi bị dính bẩy. Bọn gian đã nhìn vào quá trình giao dịch với người thân và bạn bè trên FB của tôi để giả dạng tôi và nhắn tin tùy theo từng nội dung thích hợp.

 Với cháu của bạn tôi, bọn chúng nhắn tin rằng: “Dì gửi về cho con $1.000 đô la, con giử dùm Dì để khi về VN Dì có tiền xài. Con gởi tài khoản ngân hàng qua cho Dì để Dì gởi tiền về.” Tâm lý nghe đến gửi tiền về là bà con thiếu cảnh giác cứ ngỡ là thật. Tài khoản ngân hàng và mật mã gì cũng đưa ra hết. Thế là bao nhiêu tiền trong ngân hàng bị rút sạch hết!

 Sau đó, khi biết là bị lừa, nạn nhân nhẹ dạ cả tin nầy đã khóc lóc và gọi điện thoại qua Mỹ báo cáo tự sự cho tôi!

  Cùng lúc với cháu của bạn tôi, cô dâu tương lai của tôi cũng bị lừa bằng một cách xưa như Trái Đất đó!  Bọn lừa đảo đoán được tâm lý con người, hơn nữa chúng có được dữ kiện thông tin cá nhân trong trương mục vừa hacked được, chẳng hạn như người chủ trương mục nầy từng gửi tiền thỉnh thoảng hay định kỳ cho những thân nhân, con cháu nào. Tùy theo đó, chúng thường tung ra những tin nhắn với nội dung đại khái như: “Bác hay Chị hay Dì muốn gửi về cho bao nhiêu ngàn đô đó. Cho số tài khoản để Bác, Dì, Chị gửi về. Con giữ số tiền đó dùm Bác, Dì, Chị… để khi về VN có tiền xài”, vv…!!!

 May là tôi cũng kịp gọi về để báo tin, nên có một số bạn đoán biết đó là tin nhắn của bọn lừa đảo nên đã không bị dính bẩy. Chỉ có hai nạn nhân nhẹ dạ vừa kể trên là vì còn non trẻ, chưa hiểu nhiều về những trò lừa ngoài xã hội, nghe thấy gửi tiền, mừng quá, cho liền thông tin quan trọng cho kẻ gian, nên đã phải nhận một kết quả đau lòng là bị rút hết tiền trong tài khoản ngân hàng của mình.

 Tóm lại, qua câu chuyện nầy, mong các bạn có giao dịch trên mạng hay FB phải hết sức cảnh giác, không bao giờ đưa ra bất cứ thông tin cá nhân nào của mình như số phones, passwords để vào các trương mục ngân hàng, FB nào cả – có ngày “tiền mất tật mang”, vạ lây cả đám. Nếu có nhận được những tin nhắn gì trên mạng bảo muốn gửi tiền hay yêu cầu đưa ra số tài khoản mật mã gì đó… thì trước hết hãy gọi điện thoại trực tiếp nói chuyện với người thân hay bạn bè để kiểm chứng lại có phải đúng thật như vậy hay không – để tránh mắc bẩy của bọn hackers, nếu có – vì bây giờ trò lừa nầy nhan nhãn khắp nơi dưới nhiều hình thức, và hiện vẫn còn có vô số người bị hacked và bị đánh cắp dữ liệu cá nhân để lừa đảo.

 Sau khi tôi biết mình bị lừa, tôi vẫn còn nhận được trong điện thoại những cú gọi của những người lạ, gọi liên tục, và có cả cuộc gọi của em gái tôi ở bên VN. Tôi không trả lời cô ấy và gọi thẳng về bằng điện thoại riêng cho cô em để kiểm chứng thì mới biết rằng cô ấy không hề gọi cho tôi cuộc gọi nào cả, và vì FB của cô ấy cũng bị hacked luôn!!!

 Thực sự, những người thường dân như tôi và bạn bè thân hữu hiện nay rất hoang mang và rất sợ giao dịch qua FB. Nhiều người còn tỏ ý rất giận vì cho rằng ông chủ FB ắt biết những kẻ gian nầy đã lợi dụng mạng FB của mình để lừa những người khách hàng vô tội của mình mà công ty nầy không tìm biện pháp gì để ngăn chận hết! Tuy nhiên, những người hiểu biết nhiều thì cho rằng đây là một vấn nạn rất phức tạp. Khi bạn gặp kẻ gian ở ngoài đời thì có thể gọi 911 và cảnh sát địa phương đến giúp đỡ ngay. Nhưng khi phát giác trò lừa, kẻ cắp trên mạng xã hội, thì phải cần gọi đến Bộ Nội An hay FBI mới có đủ điều kiện, có sẵn chuyên viên điện toán để truy lùng bọn đó. Quá trình điều tra, truy lùng đó mất cả đống ngân sách và chuyên viên chuyên môn về lãnh vực an ninh mạng – cho nên những vụ nào lớn lao, thiệt hại nhiều, dính đến hàng loạt nạn nhân với số tiền lừa đảo đáng kể thì các cơ quan nầy mới bắt tay vào – chứ với những vụ lẻ tẻ thiệt hại bạc ngàn thì không bỏ công! Đối phó với tệ nạn nầy, công ty FB cũng chỉ có một bộ phận gọi là Help Center (Trung Tâm Trợ Giúp). Mỗi khi người sử dụng FB nghi ngờ hoặc thấy mình bị hacked, cần vào “Help Center” nầy để họ hướng dẫn cách lấy lại hoặc tạo một trương mục mới cho mình với cách lập mật mã tốt hơn, khó bị đánh cắp hơn! Thế thôi.

 Phần còn lại có lẽ là nếu muốn tiếp tục chia xẻ tâm tình qua mạng online hay FB thì “Hồn ai nấy giữ!” “Có sức chơi thì có sức chịu”?! Và như vậy thì, chỉ còn một nguyên tắc duy nhất để bảo đảm an toàn cho mình là cảnh giác tối đa với chuyện bảo mật mọi thông tin cá nhân khi dùng FB, thế thôi. Theo những người hiểu biết thì nhiều người còn cho rằng thỉnh thoảng đổi mật mã cũng là cách để tăng cường an toàn, giúp cho những accounts giao dịch online của mình khó bị đánh cắp. Chúc các bạn luôn sáng suốt và cảnh giác trong vấn đề nầy.                                                                      (Liễu Smith)