Nhiều bậc Ông Bà Cha Mẹ lúc nầy phải giữ an toàn với dịch Covid-19 nên không dám tới lui thăm viếng hoặc gần gủi với con cháu suốt từ mấy tháng đến cả năm qua. Vì thế, họ rất mừng khi nghe có thuốc chủng ngừa rồi và luôn có một mong mỏi rằng sau khi được chích ngừa xong, họ sẽ có thể gặp gỡ con cháu trở lại.
Nhưng, có an toàn không nếu lớp trẻ: con cháu trong nhà chưa được chích ngừa?
Những người lớn tuổi là một trong những nhóm được ưu tiên nhận sự chích ngừa trước.
Sau khi các nhân viên trong lãnh vực y tế và chăm sóc người ở viện dưỡng lão được chích ngừa, cơ quan Đề phòng và Kiểm soát Bệnh tật: CDC của Mỹ đã cho biết rằng những ai từ 65 tuổi trở lên – cùng với những công nhân trong các lãnh vực trọng yếu của xã hội sẽ là những người kế tiếp được chích ngừa, trước khi thuốc chủng được chích cho đại chúng.
Chuyện gì sẽ xảy ra khi những người cao niên được chích ngừa, nhưng con cháu của họ chưa chích ngừa? Khi nào thì thuốc ngừa mới đủ bảo vệ họ? Và bảo vệ đến mức độ nào?
Theo Bác sĩ Leana Wen, một ER Dr và là một GS thỉnh giảng tại khoa Y tế công động thuộc DH George Washington University trả lời trong một cuộc phỏng vấn của đài CNN, thì bà đã hướng dẫn tỉ mỉ như sau.
Cả hai loại thuốc chủng Pfizer lẫn Moderna đòi hỏi chích đủ 2 liều mới cho sự bảo vệ tối đa. Sau khi chích liều 1 khoảng một hai tuần, có thể có một mức độ miễn nhiễm nào đó. Và sau khi chích liều 2 thì cũng phải mất khoảng 2 đến 3 tuần mới được miễn nhiễm đến mức từ 90-95%. Liều 2 của Pfizer chích sau liều 1 ba tuần, còn liều 2 của Moderna thì chích sau liều 1 bốn tuần (theo bà BS Wen).
Đó là một tỉ lệ bảo vệ khá cao (90-95%) nhưng cũng không phải 100%! Vì thế ngay cả sau khi bạn nhận được cả 2 liều chủng ngừa, bạn vẫn có thể bị lây Covid-19 – chỉ có là cơ hội đó thấp hơn nhiều mà thôi. Và một điều lợi nữa đối với những người đã chủng ngừa là: nếu lỡ bị lây, thì cơ hội chống lại và vượt qua bệnh dịch nầy cũng lớn hơn nhiều so với nếu bạn không chủng ngừa.
*Sau khi bậc ông bà cha mẹ nhận đủ 2 liều chủng ngừa đủ 3 tuần, họ có thể đi thăm con cháu không?
Câu trả lời của bác sĩ nầy là: Có thể. Nhưng không đơn giản là ai chích ngừa đủ rồi thì có thể trở lại hoạt động bình thường được! Vì các lý do sau đây:
-Thứ nhất, thuốc ngừa không hiệu quả 100%. Có những người chích ngừa rồi vẫn có thể nhiễm Covid-19. Nhất là hiện nay nhiều phần, vùng, trong nước Mỹ có tỉ lệ lây nhiễm rất cao, vì thế dù chích ngừa rồi vẫn có cơ hội ở mức độ nào đó, dù nhỏ – có thể bị lây nhiễm.
-Thứ hai, thuốc chủng ngừa vẫn chưa cho thấy giảm sự lây truyền virus. Người được chích ngừa rồi vẫn có thể mang con virus trong họ; mặc dù cơ thể họ được bảo vệ khỏi nó làm hại, nhưng nếu bạn ở gần giao dịch với họ mà bạn chưa chích ngừa, nó có thể lây sang bạn bè, bà con chung quanh – những người chưa được chích ngừa.
Nếu con cháu của bạn cùng sống trong một khu vực, bạn có thể gặp thăm chúng ở ngoài trời, ở cách xa 6 feets thì rất an toàn. Nếu bạn muốn gặp cháu trong nhà, thì có một số mức độ nguy hiểm nào đó. Mức độ nguy cơ lây bệnh sẽ thấp hơn nhiều so với trường hợp bạn chưa chích ngừa, nhưng vẫn có nguy cơ. Và ngược lại, bạn có thể sẽ là một nguy cơ lây bệnh cho những thành viên chưa chích ngừa trong gia đình mình, nếu bạn có thể là một người đang mang virus đó trên người nhưng không có triệu chứng (asymtomatic carrier).
*Nếu bạn thực sự muốn thăm con cháu bên trong nhà (indoors), thì cách tốt nhất là vẫn để cho sắp nhỏ tự cô lập, cách ly trong thời gian ít nhất là 10 ngày hoặc cách ly 7 ngày và một cái thử nghiệm âm tính (negative) cũng là một cách khác để lựa chọn, nhưng mỗi người cũng phải tự cách ly – chứ chỉ một sự thử nghiệm negative thôi, thì chưa đủ!
**Vậy thì chủng ngừa có lợi chỗ nào nếu còn phải cách ly trước khi gặp người khác?
Câu trả lời là qua những kết quả thử nghiệm cho đến nay, thuốc chủng ngừa có cung cấp rất nhiều sự bảo vệ. Nó sẽ giúp chúng ta đở lo lắng. Nó làm giảm hầu hết cơ hội nhiễm bệnh, và giúp chúng ta sẽ dễ vượt qua nếu lỡ bị nhiễm; nhất là đối với những người có bệnh kinh niên và già yếu. Điều còn lại là tùy bạn lựa chọn cân nhắc những hoạt động gì mà bạn cho là yêu thích và quan trọng và muốn làm trở lại. Có thể đối với những người làm ông bà (grandparents) thì chuyện quan trọng là khi gặp con cháu rất muốn ôm chúng vào lòng chứ không muốn chỉ đứng xa 6 feets nhìn thôi. Nếu muốn làm vậy, cần phải biết rằng điều đó không phải là một việc làm có 0% nguy cơ lây bệnh, cho ông bà hoặc cho con cháu! Tốt nhất là mang khẩu trang trong khi ôm chúng, và ôm ngoài trời (outdoors) và lý tưởng nhất là mỗi bên quay mặt về một hướng khác nhau.
Nếu bạn sống xa cách với con cháu, bạn có thể xem xét việc du lịch bằng cách nầy cách nọ để thăm chúng nếu điều đó là cực kỳ quan trọng đối với bạn. Dĩ nhiên, tiếp tục tuân hành bằng tất cả những qui định như mang masks và giữ khoảng cách nhất định. Và nên biết rằng vẫn có những nguy cơ nào đó khiến cả đôi bên hoặc bị nhiễm bệnh hoặc bên nầy truyền cho bên kia.
**Làm sao để được giao dịch như trước khi có dịch Covid-19?
Câu trả lời là dịch Covid-19 có thể chấm dứt một khi chúng ta tiến đến chỗ bị bệnh hết hoặc chích ngừa hết để ai cũng có kháng thể (antibodies) ở trong người. Lúc đó con người không chỉ miễn nhiễm với loại virus đó mà còn không lây truyền cho người khác nữa.
Hiện thuốc chủng ngừa đang có kế hoạch phân phối và chích cho nhanh chóng hơn. Theo các chuyên viên y tế và dịch tể như BS Anthony Fauci thì cho rằng khi nào đạt đến tỉ lệ 85% dân số được chích ngừa, cộng với những sự miễn nhiễm từ những người đã mắc bệnh – thì với sự miễn nhiễm ở mức độ đó trong cộng đồng, lúc ấy con virus corona sẽ không còn chỗ nào để cho nó dung thân hoặc lan trải, và mới có hy vọng chấm dứt được trận đại dịch nầy. (trongdonglife/THOL)
