Thượng viện Hoa Kỳ hôm qua, Thứ Hai 25/1/2, vừa chấp thuận bà Janet Yellen vào chức vụ Bộ Trưởng Tài Chánh thứ 78 theo sự đề cử của tân TT Biden. Qua đó, bà Yellen trở thành người phụ nữ đầu tiên giữ chức vụ quan trọng nầy của nước Mỹ trong lịch sử 232 năm qua. Bà Yellen nguyên là chủ tịch Ngân Hàng Dự Trữ Liên Bang (Federal Reserve), đã được chấp thuận với số phiếu 84-15. Tất cả 15 phiếu chống đều là từ phía Cộng Hòa (CH).
Bà Yellen được dự đoán sẽ đóng một vai trò chủ chốt trong việc giúp chính phủ mới chiếm được sự chấp thuận nhiều hơn trong quốc hội đối với gói kích thích $1,9 ngàn tỉ do TT Biden đưa ra và từng bị sự phản đối từ phía CH vì cho rằng gói nầy quá lớn.
Nói chuyện trên sàn Thượng viện trước cuộc biểu quyết nầy, Lãnh tụ Đa số thuộc đảng Dân Chủ (DC) là ông Chuck Schumer đã lưu ý rằng bà cựu chủ tịch Federal Reserve nầy đã có được sự ủng hộ từ cả hai đảng, và nhấn mạnh rằng bà đúng là người có thật nhiều kinh nghiệm để léo lái nền kinh tế đang gặp nhiều thử thách hiện nay qua khỏi thời kỳ khủng hoảng nầy.”
Trước khi được chấp thuận, bà Yellen đã nhận được nhiều sự hậu thuẩn từ Ủy ban Tài chánh Thượng Viện. Những người CH trong ủy ban nầy cho biết họ có một số bất đồng về chính sách đối với Yellen và chính quyền Biden trong một số lãnh vực như tăng thuế đối với các đại công ty và giới nhà giàu, nhưng cũng tin rằng đây là vấn đề quan trọng cho phép Biden xác lập toán kinh tế gia của ông một cách nhanh chóng để đối phó với tình hình khẩn cấp trong xã hội hiện nay.
Bà Yellen cũng lập luận rằng nếu không hành động ngay lập tức, quốc gia nầy sẽ đối đầu với nguy cơ có một cuộc “khủng hoảng, suy thoái kinh tế nhức nhối và kéo dài hơn.” Bà đã khẩn nài hành động nhanh trên vấn đề đưa ra gói kích thích cung cấp thêm $1.400 cho những cá nhân kiếm được dưới $75.000/năm, cũng như triển hạn thêm phúc lợi thất nghiệp, trợ giúp thêm cho cơ sở thương mại nhỏ, và giúp ngân sách thêm cho các thành phố và tiểu bang ngăn ngừa sự sa thải công nhân viên.
Gói ngân sách nầy cũng cung cấp thêm sự hỗ trợ cho việc sản xuất và phân phối thuốc ngừa Covid-19.
Suốt trong cuộc điều trần trước ủy ban tài chánh nói trên, bà Yellen đã phải đối phó với sự tấn công đáng kể từ phía CH, những người cho rằng gói nầy quá lớn, nhất là trong lúc ngân sách liên bang bị thâm thủng đến trên $3 ngàn tỉ. Phía CH cũng chống lại những biện pháp khác, như sự tăng lương tối thiểu lên $15/giờ.
Khi đảm nhận chức vụ mới nầy, bà Yellen – 74 tuổi, sẽ nắm giữ một vai trò quan trọng trong việc định hình và định hướng những chính sách kinh tế của ông Biden. Bà đi vào chức vụ bộ trưởng Tài chánh sau nhiều năm đảm đương nhiều chức vụ hàng đầu khác trong lãnh vực kinh tế, kể cả là phụ nữ đầu tiên làm chủ tịch Federal Reserve từ 2014-2018.
Là một kinh tế gia, nguyên là giáo sư kinh tế tại đại học University of California ở Berkeley, bà Yellen sẽ đại diện cho chính quyền Biden trong những dịch vụ tài chánh toàn cầu và đứng đầu vô số ban, bộ có trách nhiệm giám sát cơ quan thu thuế IRS, tạo chính sách về nguyên tắc, luật lệ ngân hàng, và phục vụ như con mắt của phía chính quyền đối với hoạt động của thị trường chứng khoán Wall Street.
Trong những vai trò trước đây, Yellen đã thu được kinh nghiệm trong nhiều lãnh vực trải dài từ các thị trường lao động đến tài chánh quốc tế. Một cách công khai, bà thường cho thấy những sự quan tâm đến vấn đề các chính sách kinh tế đã ảnh hưởng đến người dân thường như thế nào, nhất là đối với những cộng đồng thiểu số, lợi tức thấp,…
Bà đã để lại những dấu ấn đặc biệt trong nhiệm vụ lãnh đạo của mình ở Federal Reserve như áp dụng những lãi suất thấp kỷ lục và mua công trái phiếu hàng loạt – hai chính sách được bắt đầu bởi người tiền nhiệm của bà là ông Ben Bernanke, để hỗ trợ nền kinh tế khi nó đấu tranh vất vả để có thể phuc hồi từ một sự suy thoái sâu sắc.
Hiện nay, bà sẽ đương đầu với một sự khủng hoảng mới do nạn đại dịch toàn cầu mang lại.
Kể từ khi rời chức lãnh đạo Ngân hàng Liên bang, bà Yellen đã từng là một thành viên thường trực xuất sắc của Viện nguyên cứu Brookings (Institution).
Theo những mẫu tiết lộ tài chánh mà bà đã cung cấp suốt thời gian điều trần để được quốc hội chấp thuận chức vụ nói trên, thì bà Yellen đã thu về hơn $7 triệu lợi tức từ các cuộc nói chuyện trong hơn 50 lần, vừa trực tiếp vừa gián tiếp qua mạng online, suốt trong 2 năm qua – trong đó có cả nói chuyện với các công ty Wall Street. (trongdonglife/THOL)
