Ảnh trên: Đường phố @Helsinki, Finland/Photo Credited: Adobe
Người ta sống ở đời mối quan tâm lớn nhất là làm thế nào để được bình an vui vẻ hạnh phúc. Đó là ý nghĩa của hai chữ AN và LẠC mà mọi người, mọi đạo đều muốn cầu chúc cho nhau.
Mới đây, theo một kết quả nghiên cứu và thăm dò hàng năm của một tổ chức thống kê thuộc Liên Hiệp Quốc có tên là World Happiness Report được công bố hồi tháng 3 năm 2022 – Phần Lan (Finland) là một quốc gia được chấm là nơi có công dân hạnh phúc nhất thế giới liên tục suốt 5 năm qua.
Trong bản báo cáo của năm 2022 – người dân trong 156 quốc gia được yêu cầu tự đánh giá cuộc sống của họ ngày nay trên thang điểm từ 0 đến 10, với cuộc sống đáng buồn nhất là 0. Sự thẩm định cũng nhìn vào các yếu tố đã góp phần vào chủ đề nầy như: sự giúp đỡ có tính cách xã hội; sinh vọng; sự lương thiện, trung thực; lòng bao dung nhân đạo, chăm sóc lẫn nhau; và sự không có tham nhũng, tỉ lệ tham nhũng càng thấp càng tốt.
Nhưng ngay thời điểm chúng tôi viết bài nầy, tức ngày 20 tháng 3 năm 2023, lại vừa có tin công bố bản báo cáo mới nhất của The World Happiness Report năm 2023 cho thấy cũng xứ Finland lại đứng đầu bảng thêm 1 năm liên tục nữa!
Vậy, người công dân Phần Lan đã chiếm giải quán quân về sự hạnh phúc nhất hành tinh nầy là nhờ đâu?
Đáng ngạc nhiên nhất, đó không phải tất cả là do nhà cao cửa rộng, giàu sang quyền chức, gì gì cả. Con số giá trị tổng sản lượng quốc gia chia theo đầu người (tức GDP per capita/Gross Domestic Product per Person) hiểu rộng có nghĩa là sự giàu nghèo về nền kinh tế của một nước tính theo số dân cao hay thấp chỉ là một tác tố nhỏ chứ không phải là yếu tố chủ yếu để người dân có hạnh phúc hay không! Có những nước chỉ số nầy không cao nhất mà dân lại sống hạnh phúc hơn các nơi khác! Lạ chưa? Không là giàu tiền, lắm của mà lại hạnh phúc nhất thế giới ??? Thế thì cái gì làm cho họ hạnh phúc???
Cuộc thống kê quy tụ những chuyên viên phân tích kinh nghiệm nhất và dữ kiện chọn lọc giá trị nhất từ cơ sở thống kê của Mỹ và nổi tiếng nhất thế giới, đó là Viện Thống Kê Gallup World Poll – đã chọn lọc, tổng hợp, phân tích và đi đến Kết Luận như sau. “The happiness of the country strongly depends on The Quality of The People” tạm dịch “Hạnh Phúc của một quốc gia tùy thuộc một cách mạnh mẽ vào Phẩm Chất của Con Người”.
Để duy trì một cuộc sống có phẩm chất cao tức là hay là đồng nghĩa với: Hạnh Phúc, An Lạc. Đó là điều mà người dân Phần Lan hầu hết đã thực hiện được trong đời sống của họ. Rất là đơn giản, ở đó người ta không bao giờ làm ba điều sau đây:
Không bao giờ so sánh mình với hàng xóm láng giềng. Có một câu thơ rất nổi tiếng trong một bài thơ của Phần Lan, tạm dịch đó là: Đừng so sánh hay khoe khoang, khoa trương về những sự may mắn, hạnh phúc của bạn.
Người Phần Lan phần lớn thuộc nằm lòng ý nghĩa của câu nầy để thực hiện theo, đặc biệt nhất là khi nó đụng đến vấn đề tiền gạo, giàu nghèo hay của cải vật chất và phô bày, hơn thua một cách thẳng thừng về sự giàu có.
Chuyện nước nầy kể rằng một trong những người đàn ông giàu có nhất Phần Lan đã đẩy đứa con nhỏ của mình trong một chiếc xe đẩy (stroller) ra trạm xe lửa gần đó; trong khi thực tế ông có thể dư sức mua chiếc xe đắt tiền, mướn tài xế, thay vì dùng phương tiện giao thông công cộng như vậy.
Ở Mỹ đây cũng có những tấm gương thật đẹp về chuyện dù giàu bạc tỉ nhưng sống rất đơn giản như ông tỉ phú Mỹ nổi tiếng: Warren Buffett – với một vài chi tiết nghe qua thật đáng ngạc nhiên. Chẳng hạn như ông chỉ mới đổi từ chiếc phone bình thường qua chiếc iPhone 11 trong năm 2020, mặc dù Apple là cơ sở có vốn đầu tư lớn thứ 3 của ông sau các ngành bảo hiểm và đường sắt. Đồng thời nhà tỉ phú có tài sản được định giá $106 tỉ nầy không bao giờ chi quá $4 cho bữa ăn sáng😊.
Trên con đường mất 5 phút từ căn nhà ông mua cách đây 65 năm, với giá $35.000 lúc ấy mà ông vẫn ở cho đến nay – cho đến chỗ làm việc, nhà tỉ phú thường ghé McDonald’s đặt mua, thường là 1 trong 3 món sau: 2 xúc xích giá $2,61; hoặc 1 xúc xích, trứng và cheese giá $2,95; hoặc 1 bacon, trứng và cheese giá $3,17.
Đối với những người muốn tò mò tìm hiểu về tâm ý của vị tổ sư trong ngành chứng khoán nói trên về chuyện mỗi khi thị trường cổ phiếu lên xuống đã ảnh hưởng như thế nào đến những quyết định trong sinh hoạt của ông – thì trong 1 tài liệu phỏng vấn hồi năm 2017, ông đã trả lời như sau: “$3,17 là một bacon với trứng và cheese, nhưng vì thị trường đi xuống sáng nay, nên tôi sẽ không mua món đó mà chỉ chọn món $2,95 thôi,” ông trả lời trong tập tài liệu “Becoming Warren Buffett” như trên😊.
Đó có lẽ cũng là bài học giống như người Phần Lan đã làm: sống làm sao trông giống như mọi người chung quanh là tốt nhất. Tập trung nhiều trên những gì làm cho bạn hạnh phúc và ít hơn trên những gì nhìn giống như ta đây là người đầy thành công, sung túc. Điều đầu tiên bước vào cảm giác hạnh phúc thật sự, là sự xếp đặt, định ra những tiêu chuẩn riêng cho bạn, thay vì (hơn là) so sánh hơn thua giữa bạn với người khác.
Không bao giờ bỏ qua bất cứ phúc lợi nào của thiên nhiên
Theo một cuộc thống kê thăm dò thực hiện năm 2021, có 87% người Phần Lan cảm thấy rằng thiên nhiên là quan trọng đối với họ bởi vì nó cung cấp cho họ cái cảm giác tĩnh lặng trong đầu óc, cung cấp năng lượng và sự thoải mái, thư giản cho tâm hồn. Nói khác đi, thiên nhiên gắn liền với một phần cảm giác Hạnh Phúc trong đời sống.
Ở Phần Lan, những người công nhân, viên chức đều được hưởng 4 tuần lễ nghỉ làm trong mùa hè. Hầu hết họ dùng thời gian đó để đi về quê, ra ngoại ô và hòa mình với khung cảnh thiên nhiên. Càng ít tiện nghi, ngay cả tệ đến không có điện, không có nước trong căn nhà, lại càng tốt hơn, càng có dịp gần gũi với thiên nhiên hơn.
Rất nhiều thành phố lớn ở Phần Lan cũng có mật độ xây cất và giao dịch đông nghẹt, có nghĩa là nhiều người đã tiếp cận với thiên nhiên ngay khi bước chân ra khỏi cửa nhà; vì hầu hết họ đều phải đi bộ đến khu shopping, chỗ làm, công viên, vv…
Happiness Tip: Bỏ thì giờ hòa mình cùng bối cảnh thiên nhiên làm gia tăng sức sống, thân thể khỏe mạnh và tiếp nhận được một cảm giác lớn mạnh thêm cho mình. Tìm mọi cách để cộng thêm một số màu xanh của thiên nhiên vào đời sống của bạn, ngay cả nếu đó chỉ là mua thêm một vài loại cây, hoa gì gì đó cho căn nhà của bạn.
Không bao giờ phá vỡ lòng tin vào cộng đồng của mình
Cuộc nghiên cứu cho thấy các mức độ tin tưởng vào một cộng đồng quốc gia càng cao thì người dân trong quốc gia ấy càng hạnh phúc hơn.
Một cuộc thử nghiệm “mất bóp” trong năm 2022 đã thăm dò sự trung thực của các công dân bằng cách bỏ rơi mất 192 chiếc túi xách trong 16 thành phố lớn vòng quanh khắp thế giới. Tại Helsinki, thủ đô Phần Lan, thì 11 trong số 12 chiếc túi xách đó được trả lại cho chủ nhân của chúng.
Người dân Phần Lan có khuynh hướng tin tưởng nhau và tôn trọng sự trung thực. Nếu bạn để quên chiếc laptop trong thư viện hay thất lạc chiếc cellphone trên xe lửa, thì bạn có thể tin chắc là bạn sẽ được giao trả trở lại món đồ đã mất đó.
Trẻ nhỏ cũng thường dùng một chiếc xe bus công cộng để đến trường hay về nhà và chơi ngoài sân không cần có người lớn canh chừng.
Hãy suy nghĩ về chuyện làm thế nào bạn có thể gây sự chú ý tốt cho cộng đồng của bạn. Cách nào bạn có thể tạo lòng tin nhiều hơn? Những việc nho nhỏ như mở cửa cho người già, nhường chỗ cho người tàn tật, thai nghén, vv… cũng tạo nên những tấm gương tốt đẹp và niềm tin vào lòng tốt của cộng đồng chung quanh.
Trong cả ba cách trên, không biết quí vị thì sao chứ riêng chúng tôi – người viết bài nầy thì thấy rằng cả 3 cách đó đều có tính cách chủ quan, tức là do tự bản thân mình mà ra hết chứ không có lực thúc đẩy nào bên ngoài cưỡng buộc mình được. Điều quan trọng là mình có đủ bản lĩnh và quyết tâm để sống theo hướng ấy hầu tạo được cái cảm giác hạnh phúc nhất cho mình hay không mà thôi!.
Thứ nhất, nếu mình là người sống thật với những gì mình có; luôn khiêm tốn, hòa nhả, không khoa trương… thì mình đã hội đủ điều kiện để có 1/3 hạnh phúc rồi đấy.
Thứ nhì, nếu mình là người yêu thiên nhiên và thích sống chan hòa với thiên nhiên, vườn cây, hoa lá – tức quý vị đã có được đến 2/3 cuộc đời hạnh phúc rồi đó.
Thứ ba, nếu mình là người lịch sự, tự trọng; thích giúp đỡ người và không tham của người – tức bạn đã đạt đủ điều kiện đến mức 100% tự hào là người hạnh phúc rồi đó.
Theo chúng tôi, trong cộng đồng gốc Việt chúng ta ở địa phương cũng như ở Mỹ đây, có không biết bao nhiêu người đã từng tham gia các sinh hoạt tại nhà thờ, nhà chùa để được làm thiện nguyện, làm công đức, học hạnh từ bi, bố thí. Thêm vào đó, nhà gốc Việt nào đa số cũng đều có mảnh vườn không lớn thì nhỏ để trồng cây nầy cây nọ; vừa ăn vừa tặng biếu qua lại với nhau. Tức chúng ta không thiếu điều kiện, cũng như không phải tìm kiếm ở đâu xa xôi để xây dựng cuộc sống hạnh phúc, như xứ Phần Lan?!
Thế thì, cũng theo chúng tôi nhận thấy, chỉ có phần đầu tiên là hơi đáng lo ngại mà thôi.
Tức không bao giờ tự nói về mình, sống sao cho khiêm tốn, không khoa trương, không chèn ép người khác, không luôn muốn đứng ra phía trước giành chỗ để nổi bật hơn người khác, vv… – thì cái đó phải tự công nhận là … hơi khó… đối với một số đồng bào chúng ta !!!
Thật vậy. Trung thực mà nói thì chuyện thích hơn thua, hay khoa trương, “chưa đổ ông nghè đã đe hàng tổng” là cái lối sống không lạ gì của con người nói chung trong nhiều cộng đồng chứ không riêng gì cộng đồng chúng ta. Nên đó là một vấn nạn hơi đáng lo ngại, hơi khó để tự rèn luyện, cải thiện – nhưng hy vọng và cầu mong đó cũng chỉ là thiểu số mà thôi.
Tóm lại, chúng ta hầu hết có lẽ đã có ít nhất từ ½ đến 2/3 cuộc sống hạnh phúc rồi đấy. Nếu ai chưa nhận thấy để tự vui lòng, thỏa dạ và âm thầm yên chí, hãnh diện thì chúng tôi ở đây xin mạn phép thì thầm nho nhỏ vào tai quý vị rằng quý vị đang ở trong tỉ lệ rất hiếm đang có được hạnh phúc so với cộng đồng thế giới. Nói có sách mách có chứng với danh sách Top 20 của The World’s happiest countries for 2023 đã xếp hạng như sau: 1. Finland; 2. Denmark, 3. Iceland, 4. Israel, 5. Netherlands, 6. Sweden, 7. Norway, 8. Switzerland, 9. Luxembourg, 10. New Zealand, 11. Austria, 12. Australia, 13. Canada, 14. Ireland, 15. United States, 16. Germany, 17. Belgium, 18. Czech Republic, 19. United Kingdom, 20. Lithuania.
Vậy có nghĩa rằng quý vị đang là công dân ở một nước được thẩm định trên cơ sở khoa học là những người đang có cuộc đời hạnh phúc thứ 15 trong số hơn 150 nước trên thế giới. Tức là còn hàng chục tỉ người ở hàng trăm nước khác không hạnh phúc bằng chúng ta 🙂
Biết vậy để tự nhắc mình phải vui nhiều hơn trước khi bỏ lỡ mất cơ hội nầy một cách đáng tiếc! Và để luôn nhớ phải “Thank God” trước khi cần than phiền bất cứ điều gì còn chưa được vừa ý chúng ta ở đây.
Ngoài vấn đề “bài học hạnh phúc” vừa nói, còn một đề tài khá quan trọng và lý thú khác nữa. Đó là: chính mảnh vườn và sự làm vườn không chỉ giúp con người cảm nhận được hạnh phúc trong đời sống, mà còn có thể giúp bạn tăng tuổi thọ thêm. Đó không phải chuyện đoán mò mà là kết quả của một cuộc nghiên cứu đầy tính cách khoa học cao độ. Chúng tôi sẽ đề cập đến vấn đề sự liên hệ chặt chẽ giữa Mảnh Vườn (mà hầu hết cao niên gốc Việt ở Mỹ đang có trong tầm tay) và Tuổi Thọ nầy vào kỳ sau.
Chúc quí vị đầy đủ quyết tâm và nghị lực để thực hiện 3 lời khuyên đơn giản của người Phần Lan vừa kể trên, để giúp tâm hồn được Hạnh Phúc An Lạc từng ngày – giữa thời buổi quốc nội chia rẽ, quốc tế đe dọa sắp xảy ra một cuộc chiến tranh thế giới thứ 3 như thế nầy!
Phó Thường Dân (PTD)/Trống Đồng News
ĐT LL: (909) 231-1506
www.trongdonglife.com/trongdongnews@hotmail.com
