LTS: Thơ là Người – Người là Thơ; Thơ là Đời – Đời là Thơ. Chỉ có một điều là khi Người hay Đời được chuyển hóa vào Thơ thì hình ảnh đó, tình huống đó sẽ dịu dàng tươi đẹp hơn; hoặc những nỗi đau, trăn trở nếu có – sẽ nhẹ nhàng bay bổng và dễ dàng tan biến hơn. Đó là giá trị của Thơ, để giúp cho Người nhẹ bớt nỗi đau, nỗi khổ trong cái “cuộc nhân sinh” mà ai từng trải cũng đồng ý là … chẳng khác gì cái “bể khổ” – nầy. Hy vọng nhận xét nêu trên sẽ ứng dụng được trong trường hợp sau đây.
Nguyên ngày 3 tháng 10 vừa qua, chúng tôi nhận được bài thơ “À Ơi Cánh Cò” của Tác Giả Hương Lan Ngô với đôi lời dạo đầu, tóm ý như sau: “Năm giờ sáng ngày 30/9/2023, mẹ tôi đã khép mắt. Cánh cò đã lặng lẽ bay về quê hương như ước mơ muôn đời của mẹ. Từ nay, con phố Bolsa không còn bóng mẹ áo nâu – nón lá nữa mẹ ơi! Con ngồi đây nhớ thương da diết cánh cò của mình…”
BBT đã đọc hết bài thơ và nhận thấy từ ngữ điệu đến nội dung bài thơ đều rất đặc biệt nên đã có vài dòng trao đổi cùng Tác Giả.
***Thân Kính gửi Tác Giả (TG),
Bài thơ rất hay, gộp đủ cả tài và tình. Âm hưởng thì tổng hợp Ca dao lẫn Thơ mới; tình cảnh thì bao gồm cả một giai đoạn dài thăng trầm của lịch sử quê hương với hình ảnh bà mẹ từ thời tiền chiến qua suốt hậu chiến rồi lưu vong nửa vòng trái đất. Nếu đây là câu chuyện thật của TG thì xin cho BBT gửi lời chân thành chia buồn đến cùng TG và tang quyến!.
Rất cám ơn Hương Giang về À Ơi Cánh Cò. Chúng tôi sẽ phổ biến bài thơ nầy trên Báo và Website Trống Đồng trong thời gian tới. BBT/T.Đ. News & trongdonglife.com
***Sun. 10/29/2023 1:08 PM/Tác Giả Trả Lời:
Dạ thưa, đây chính là hình ảnh và là cuộc đời của mẹ chúng tôi và có lẽ của rất nhiều người Mẹ Việt Nam.
Xin chân thành cám ơn những cảm nhận của anh, chị về “À Ơi Cánh Cò”.
Có người viết câu đồng dao rằng: Thêm một người trái đất sẽ chật thêm, nhưng thiếu mẹ thế giới đầy nước mắt.
Thế giới của anh em chúng tôi bỗng “đầy nước mắt” vào lúc 5 giờ sáng ngày 30 tháng 9.
Điều an ủi cho chúng tôi là mẹ ra đi trong an lành. Xin thay mặt gia đình cảm tạ lời chia sẻ cùng chia buồn của quý anh, chị. Kính, Hương Giang
+++++
Nhận thấy ở “À Ơi Cánh Cò” – từ Thơ đến Người và Đời đã hòa quyện cùng nhau để làm giảm nhẹ bớt nỗi đau sinh ly tử biệt. Và tình cảnh người Mẹ trong bài thơ đúng là không chỉ riêng là Mẹ của Tác Giả mà cũng là hình ảnh những người Mẹ của chúng ta – những người trót sinh ra cùng thời: từ tiền chiến đến hậu chiến rồi lưu vong, của dân tộc Việt suốt 2 thế kỷ từ 20 đến 21 nầy – Do đó, chúng tôi xin làm gạch nối chia xẻ nỗi niềm của Tác Giả đến với tất cả bạn đọc chúng ta. Đồng thời cũng bày tỏ sự cảm kích tới những người con chí hiếu vừa lạc mất MẸ: một Cánh Cò mảnh mai, vượt mọi nghịch cảnh để bảo vệ đàn con đến tận vùng đất hứa – hình ảnh, biểu tượng ấy – đã và sẽ mãi mãi được con dân gốc Việt ngưỡng mộ. BBT/T.Đ. News
+++++++++
Sent: Tuesday, October 3, 2023 9:32 PM
*****
À ƠI CÁNH CÒ với Tác Giả: Hương Giang
Năm giờ sáng ngày 30/9/2023, mẹ tôi đã khép mắt. Cánh cò đã lặng lẽ bay về quê hương như ước mơ muôn đời của mẹ.
Từ nay, con phố Bolsa không còn bóng mẹ áo nâu – nón lá nữa mẹ ơi! Con ngồi đây nhớ thương da diết cánh cò của mình.
===
Bay đi từ cánh đồng nào thân cò của mẹ
Chắt chiu hạt gạo đồng tiền
Mười đứa con nhân lên mười lần thương khó
Một trăm ngã nhọc nhằn vạn nẻo đắng cay
Ai vẽ nỗi cô đơn đầy lòng chỉ bàn tay
Trên cánh đồng cuộc đời thân con cò con vạc
Mẹ gánh gồng con dọc đường ly loạn
Trên đôi chân khẳng khiu ngỡ có chiếc giầy thần
Con được ngủ bao lần bờ vai ấm bâng khuâng
Mà thương quá mùi mồ hôi thương câu hò đứt ruột
“À ơi… Chiều chiều con quạ lợp nhà
Con cu chẻ lạt con gà đưa tranh”
Mẹ ru tuổi thơ con hồng cùng những giấc mộng xanh
Xanh cả những đêm đầy trời lửa đạn
Bóng mẹ lẻ loi giữa hầm bao cát
Tràng hạt mẹ lần còn lóng lánh trong giấc mơ
Có ai nhặt được ước mơ mẹ đánh rớt tự ngàn xưa
Cái thuở cô gái làng Mai Sơn môi hồng má thắm
Ngày bước theo chồng
rưng rưng cánh đồng ngẩn ngơ hoa nắng
Cô Tấm đi rồi giếng lạnh trăng côi
Có ai thấu được nỗi mênh mông của đất trời
Để tôi vẽ cho tròn chân dung mẹ
Giữa đêm Tây càn chiếc thuyền con lặng lẽ
mẹ vượt cạn một mình gốc cây gạo hoa rơi
Giữa quê hương ngày khói lửa tơi bời
Mẹ đứng chắn giữa chiến tranh và những điều không thể
Mẹ cho con cuộc đời sao ngọt ngào đến thế
Ngọt như bát canh cần mẹ nấu những ngày mưa
Mẹ là hoa mướp vàng là tiếng gà ban trưa
Mẹ là bếp lửa khi ngoài trời trở rét
Mẹ là bà tiên nhiệm mầu cổ tích
Là trái thị thơm nơi vại gạo sau hè
Ai mang trái thị đi nửa vòng trái đất
Vẫn dịu dàng hai vạt áo đơn sơ
Con muôn đời vẫn là con – trẻ thơ
Vẫn cần thiết vô cùng bàn tay mẹ
Vẫn thương lắm đôi bàn chân nứt nẻ
Thương câu hò hiu quạnh những đêm xưa
“Cái cò đi đón cơn mưa
Tối tăm mù mịt ai đưa cò về”
Tôi thương đất nước tôi
thương những son sắt hẹn thề
Thương cả những khổ đau và yêu mẹ
Yêu cánh cò ru tôi khôn lớn
Nỉ non một đời biển rộng sông sâu
Bóng mẹ khuất rồi tuổi thơ tôi về đâu
Chỉ tiếng à ơi còn ở lại
Để máu tim con còn thắm mãi
Để những vần thơ vương vấn mãi câu hò
Hương Giang