Mỗi Kỳ Một Chuyện
Phó Thường Dân/Trống Đồng
Chắc Bạn đọc sẽ hỏi người viết: Chào năm mới tại sao lại đi cùng với dấu chấm than!?
Xin thưa rằng dấu chấm than tuy nhỏ bé nhưng nó giúp cho cách biểu hiện của ngôn ngữ thêm giàu có phong phú nhiều lắm, vì đằng sau nó là “muôn mặt cuộc đời” là đủ loại tình cảm “hỷ, nộ, ai, ái, ố”! Bên Anh ngữ cũng gần giống vậy. Chấm than được gọi là “exclamation mark” để diễn tả một cảm giác mạnh, như quá hào hứng, quá ngạc nhiên, quá buồn, quá vui, tức giận, ngộ nghĩnh, buồn cười, ngược đời, phản diện, vv… dùng cho mọi trường hợp không giống như bình thường mọi người nghĩ!
Và câu trả lời là: Vì “Chào năm mới” cũng quá vui, quá hào hứng; nhưng cũng không kém những nỗi lo âu, lúng túng, sợ sệt, chờ đón những diễn tiến bất thường cho những ngày sắp tới. Thường trước thềm năm mới người ta hay chúc nhau “tiền vô như nước, thăng quan tiến chức, giàu sang, thịnh vượng, trẻ mãi không già, vv…” những thứ đó đều không biết là phước hay họa và cũng đều đem đến cho con người những cảm giác mạnh, xúc động mạnh… thế nên cho chúng đi kèm với những dấu chấm than cũng không có gì là quá đáng!
Dĩ nhiên, những vị nào chống khuynh hướng nhìn cuộc sống một cách bi quan sẽ phản đối. Họ cho rằng mùa Xuân đến là mùa sinh sôi nầy nở, cây trái nở hoa nở lộc, con cái cưới vợ gả chồng, xây dựng gia đình mới với con đàn cháu đống. Đúng, đó là một mặt tích cực khác của mùa Xuân, thật vui, thật hào hứng – thế nên tất nhiên cũng phải cần đến dấu chấm “than” nầy về ý nghĩa lạc quan mới là nói hết được những cảm giác yêu đời tràn trề hy vọng đó!
Còn một khuynh hướng “Chào năm mới” khác, không bi cũng không lạc, không vui quá cũng chẳng buồn quá – đó là đối với những người đã quá hai phần ba cuộc đời hoặc đã đi gần hết trăm năm cuộc đời nầy thì họ nghiệm thấy ngay, tất cả đều không vượt ngoài cái định nghĩa về “thuyết tương đối” của nhà khoa học Albert Einstein: không có gì là phước hết, cũng không có gì là họa hoàn toàn, không ai giàu ba họ, chẳng ai khó ba đời; và trong cái phước có cái họa, trong cái rủi có cái may, vv… và vv…
Và PTD là một trong số những tín đồ của “thuyết tương đối” nói trên. Chào năm mới đi với dấu chấm than ở đây là vì trong năm mới con Heo sắp tới đây, về mặt sức khỏe cá nhân thì thanh niên, trung niên còn chưa dám bỏ bảo hiểm sức khỏe, bảo hiểm tai nạn dù chỉ một vài tháng, huống gì giới cao niên thất thập trở lên thì lấy gì để dám tự tin mình sẽ vô sự suốt cả năm. Còn nói về hai chữ “hạnh phúc gia đình” thì lại càng nhiêu khê, phức tạp hơn. Bọn trẻ yêu nhau say đắm, không thể vắng nhau một ngày; thế mà cưới nhau rồi va chạm thực tế khó khăn lại còn chẳng biết bỏ nhau bất cứ lúc nào nữa huống gì những cặp vợ chồng cao niên dù lúc đầu theo nhau ráo riết đánh đổi thứ gì cũng được để cưới được nhau; nhưng sau suốt mấy chục năm chịu đựng những cái khác đồng dị biệt của nhau, đến nay đã quá mỏi mệt, cùng lúc tuổi tác, bệnh tật kéo đến; nhiều người tưởng như mình còn sống trên dương gian nầy không được bao nhiêu ngày nữa nên tìm cách “hốt hụi chót’ cho riêng mình, không cần nghĩ chi đến người “partner” đã chung chia cay đắng ngọt bùi với mình suốt thời tuổi trẻ!!! (Ở đây cho phép người viết bắt chước ông Trump mỗi khi tweets để chê bai nhà báo hay Dân Chủ bằng chữ nầy): SAD!!!
Còn nói về lời chúc “tiền vô như nước, tiền ra nhỏ giọt” thì chỉ có báo hại thêm cho người được chúc. Bởi cái gì cũng phải cân bằng, tương xứng thì mới vững vàng bền bỉ. Chưa nói ông bà ta thường khuyến cáo: tiền là con dao hai lưỡi. Nó vô nhịp nhàng, đều đặn, hợp lý thì còn phúc đức. Một khi nó vô ào ào thì phải coi chừng. Cũng có trường hợp do tài giỏi, thời vận, nhưng không phải là đa số. Do đó, nên đề phòng can thận khi thấy tiền vô ào ào. Hơn nữa khi có vô mà không chi ra lại là điều vô cùng nguy hiểm. Lợi bất cập hại, coi chừng thân nhân bạn bè oán ghét và kẻ gian rình rập.
Lại nói về lời chúc “trẻ mãi không già” thì lại càng ngược với qui luật tạo hóa. Sinh bệnh lão tử là qui trình tuần tự của luật Trời. Dù cho các cô, các bà có cố sức dùng mọi biện pháp khoa học kỹ thuật, hóa chất, vv… để tìm cách “cưa sừng làm nghé” thì cũng chẳng cô nào bà nào cụ nào “lột da sống đời” được. Căng da, cắt mắt, nâng mũi, chẻ cằm, vv… gì đi nữa, thì bên trong vẫn chỉ là bộ máy cũ kỷ, rệu rả, lỗi thời, out of date không còn hoạt động tốt, không còn hấp dẫn nữa. Ngay cả, cho dù y học đang ở ranh giới của những nghiên cứu phát minh có thể thay từng bộ phận cho bộ máy con người như thay parts cho một chiếc xe hơi, và ngay cả y học hiện đã có trường hợp có khả năng sửa đổi, bổ sung các bộ phận, tế bào bị khiếm khuyết, hư hại (edit) hoặc chế tạo mới hoàn toàn các cơ phận hoặc nguyên con người bắt đầu từ những tế bào gốc gọi là “human cloning” – nhưng – thành tựu nầy đã bị kết án về mặt đạo đức và bị nhiều nước trên thế giới không chấp nhận, trong đó có Quốc Hội nước Mỹ nhiều lần đã voted NO.
Nói chung “Lại chào năm mới”! vì năm mới đến có triệu người vui mà cũng có triệu người buồn. Trẻ vui vì trẻ đang sức thi tài, hưởng thụ. Già buồn vì già yếu bệnh tật, chẳng còn sức để mà vui thú gì trên đời. Câu nầy sao nghe na ná giống như câu của ông cựu Thủ Tướng gì ở VN sau 75 cũng có khuynh hướng tiến bộ, phát biểu rằng: 30 tháng 4 năm 75 có triệu người vui cũng có triệu người buồn. Nhờ chợt so sánh vậy ta mới thấy được rằng cả hai sự ví von nầy đều không đúng. Vì sao? Vì trong đó mang tính vị kỷ (vì cái lợi của riêng mình) hết, chứ chẳng nghĩ gì đến ích lợi chung của đất nước và sự tiến lên của nhân loại. Vui cái nỗi gì khi anh lấn chiếm vào trong Nam đem theo cái bần cùng lạc hậu bao trùm lên cả nước khiến cho cái cột đèn có chân nó cũng muốn chạy!!! Còn buồn sao đúng khi tuổi già chậm chạp run rẩy với đủ thứ bệnh tật mà vẫn cứ muốn đứng đó để làm gánh nặng cho xã hội, cản trở giới trẻ đang lớn mạnh thông minh nhanh nhẹn chung tay xây dựng cho xã hội loài người trên toàn thế giới, nhiều khi còn đề phòng trường hợp phải đấu tranh một mất một còn với những hành tinh khác để sinh tồn!
Cho nên, để kết luận, ta hãy vị tha và có cái nhìn toàn cảnh. Lão thì phải tử để giới trẻ lớn lên cùng với khoa học kỹ thuật để cải tiến nhân sinh và vũ trụ. Cũng như ông cựu quan chức gì đó nói triệu người vui quả là họ chỉ vui vì giải phóng được cho chính họ chứ không nghĩ gì đến vì cái sự đó mà dân nửa xứ Việt phải bị sống gần nửa thế kỷ trong một xã hội mà kẻ có quyền thế và tiền bạc mua đứt mọi thứ khiến cho người trung thực thật thà chỉ muốn bỏ chạy mà không dám ngoái đầu nhìn lại!!!
Từ bài học đó, ta nay dù có sắp sửa và không mong cho đến lúc lão, bệnh, tử,… nhưng dù sao đi nữa thì khi thấy Tết đến cũng phải vui. Vui không phải vì ta thì vì tụi nhỏ, lớp trẻ, lớp con cháu chúng ta và thế hệ tương lai của loài người. Vui vì mong cho chúng mau lớn, chúng thông minh tráng kiện, khai thác sự tiến bộ của khoa học kỹ thuật mà dẫn dắt loài người đi vào vũ trụ, kiếm thêm đất sống mới, môi trường mới để cả loài người đều cùng được hưởng những lợi ích chung chứ không riêng gì một cá nhân hay đất nước nào.
Xin được chào năm mới vẫn với dấu chấm than mang cả ba ý nghĩa như trên.
Phó Thường Dân/TĐ
