Trống Đồng News & Books & Herbals & Everything That Relates to VietNamese PP
Banner
Trà Dư Tửu Hậu

Tin Giả Tin Thiệt: Nổi Da Gà?!

Phó Thường Dân/Trống Đồng Life

Wow!!! Thế giới trong tháng qua quả thật có những chuyện động trời chưa từng thấy! Nổi bật nhất, đó là chuyện trận dịch bí hiểm gây ra do virus có tên ban đầu là coronavirus phát xuất từ thành phố Vũ Hán (Wuhan) một thành phố thuộc tỉnh Hồ Bắc của TQ  được xem quan trọng về kinh tế và thương mại cỡ như Chicago ở Mỹ! Vấn đề “nổi da gà” ở đây là vì từ khi xuất hiện đến nay chỉ trong vòng vài tháng hơn mà con số vụ nhiễm đã lên tới hơn 80 ngàn với tốc độ tăng thêm hàng nhiều trăm vụ mới mỗi ngày trên toàn thế giới.

Sau khi những nỗ lực ém nhẹm sự lây lan nguy hiểm của bệnh nầy bị thất bại bỡi nhà cầm quyền TQ; cả thế giới đã được biết đến những chứng cứ về cái chết trong tinh thần “tử vì đạo” của các Bác sĩ Li (chuyên viên về mắt, 34 tuổi) và Bác sĩ Lu (giám đốc bệnh viện Vũ Hán, 51 tuổi) cùng với con số chết và nhiễm bệnh mới tăng lên mỗi ngày với tốc độ chóng mặt từ Hoa Lục lan ra nhiều nước trên thế giới mà TQ và những chính quyền sở tại nhiều nước dù muốn che giấu cũng không thể che giấu được; cùng lúc với sự lên tiếng cảnh giác của tổ chức y tế thế giới: WHO.

Dĩ nhiên, giới làm báo gọi chung là truyền thông, lúc nào cũng muốn đưa những tin giật gân nhất để thu hút độc giả, trừ một số cơ quan báo chí uy tín, trung thành với lời tuyên thệ tôn trọng sự thật của nghề nầy mà thôi. Cho nên trong dịp may hiếm có mà một người thờ ơ nhất với thời sự cũng mong trời sáng để xem hoặc nghe tin tức xem hôm nay có thêm bao nhiều người bệnh hay chết từ cơn dịch nầy rồi – thì những cá nhân hoặc hãng tin chủ trương loan tin “xốc nổi” nhất để câu khán thính giả tội gì không “thừa nước đục thả câu”! Thế là khắp nơi được nghe thấy không thiếu gì tin động trời hấp dẫn. Chẳng hạn có một bà cô khoảng 70 tuổi trong bữa tiệc đám giỗ đông người, khi chủ nhà đem mấy chai bia corona lạnh ngon lành ra mời khách, đã  phát biểu một cách hết sức tự nhiên: “Trời ơi, mấy người biết không, bên Mễ người ta đổ bỏ thùng rác hết mấy thứ bia corona nầy vì sợ có virus!!!” Một người hỏi: “Bà nghe tin đó ở đâu ra vậy?” Bà cô trả lời ngay: “Ờ thì đài của ông HTT nói chứ đâu. Sáng nào tui cũng nghe ổng hết!”. Bữa khác, một ông cũng chưa cao tuổi lắm, trong một cuộc họp mặt thân hữu, cũng đã loan đi hết sức vô tư một tin nổi da gà, rằng “bên TQ trong những khu vực dịch tể nầy đang hoành hành, người ta hốt đi chôn nhiều người còn nhúc nhích.”!!! Hỏi: “Tin từ đâu ra vậy? Trả lời nhanh nhẹn: “Ối, đầy trên In- tờ-nét. Ai mà không biết?”!!!

  Quý vị ơi! Thời buổi nầy nguy hiểm vô cùng! Biết rằng computers và smart phones là ích lợi vô cùng nhưng cũng phải sáng suốt và thận trọng cảnh giác chứ nếu không thì nó cũng là trăm ngàn cái bẩy, mà người nghe hoặc hữu ý hoặc vô tình loan tin kiểu “tam sao thất bản” tùm lùm! Hơn nữa, tin có dẫn nguồn trực tiếp, gọi là “original news hay first-hand reports (mắt thấy tai nghe) thì ít – mà tin gián tiếp tức qua các ông bà biên tập viên nào đó chọn lọc, dịch dọc, rồi tổng hợp, rồi người nào đó diễn đọc trước đài hoặc đưa lên youtube, in-tờ-nét, vv… thì nhiều, và ai cũng muốn làm mọi cách để tạo ấn tượng nhiều hơn người khác. Báo hại, cuối cùng mới thấy làn khói bay lên ở đầu làng đã có tin cuối làng thành tro bụi hết rồi!!!

  Ngay cả những nguồn tin có nguồn hẵn hoi, cũng phải cẩn thận xem coi có nhiều nguồn cùng nói giống nhau rồi mới dám nói chắc. Bỡi ở xứ Mỹ tự do nầy không chỉ có một hay mười hãng tin quốc doanh mà có đến hàng chục hãng tin bự như AP hay Bloomberg News, News Corp, The Washington Post, The New York Times, vv … hoàn toàn do tư nhân làm chủ với hàng ngàn nhân viên, cung cấp tin cho hàng trăm báo, đài, websites ở Mỹ hay toàn thế giới! Vì thế, không thiếu gì nguồn tin độc lập để chúng ta – những người đọc – tha hồ đối chiếu để tuyển chọn trước khi có thể tin tưởng nguồn tin đó là đúng, trung thực khách quan hay có chủ quan gì đó, cố ý lôi kéo dư luận hay không… Nhất là trong thời đại hiện nay, khi mà kỹ thuật online và digital điện toán trở thành thông dụng, những nguồn tin giả, tin xạo thường gọi là Fake News đã nở rộ như hoa lá mùa Xuân và truyền tải nhanh như chớp chủ yếu phát xuất từ hệ thống Intenet gọi nôm na là “tin mạng”; trong khi đó, dân An Nam ta có một đặc tính “rât dễ thương” là “dễ tin”. Nghe qua là tin ngay, ít ai chịu kiểm chứng xem tin đó từ đâu ra, có hợp lý không, có đáng tin không! Có người gốc  Việt còn phát biểu vô tư rằng: “Đài phát thanh, phát hình làm bản tin là chuyện của họ, Đúng thì tốt, còn không đúng thì ai tin ráng chịu”!!!??? Vui!

  Tuy nhiên, trong tháng nầy, không chỉ những tin giả mới làm nổi da gà! Tin thiệt cũng dễ sợ không kém. Ngoài những con số, sự kiện cho thấy bệnh dịch tăng tốc mỗi ngày đến nay cả trăm ngàn vụ tổng cộng, thì một tin mà PTD mới đọc được của nhiều hãng tin lớn cùng đưa lên và cả từ cơ quan kiểm soát và phòng ngừa bệnh tật của chính phủ gọi tắt là CDC của cho thấy rằng có một cư dân California (quận Solano nơi có căn cứ quân sự đang cách ly một số người từ TQ về), người nầy không có quá trình du lịch từ TQ cũng không có tiếp xúc với người từ vùng dịch về – nhưng đã được thử nghiệm dương tính với coronavirus. Tin nầy làm “nổi da gà” vì đó là dấu hiệu bệnh dịch loại nầy đã bắt đầu có thể phát lên ngay tại địa phương, cách xa với trung tâm dịch tể chứ không cần có một quá trình liên hệ trực tiếp hay gián tiếp nào! Cùng ngày 26, 27 tháng 2 nầy, người viết còn thấy nhiều bản tin đáng tin cậy nói rằng chính phủ Trump đang cắt bớt ngân sách health care programs để lo đối phó với coronavirus! Nên những người già yếu nên cẩn thận trong những ngày sắp tới. Nếu có bệnh thì cũng nên nhè nhẹ thôi chứ nếu bệnh nặng tốn tiền chăm sóc nhiều thì khó đó nhe!

  Chưa hết, về mặt chính trị, những nguồn tin về những cuộc tranh luận của ứng viên Dân Chủ đều là tin thiệt 100% nhưng cũng làm cho người ta “nổi da gà” vì những sự chỉ trích gay gắt, bôi mặt lẫn nhau để làm mất uy tín hết của những gương mặt cùng đảng, thấy thật là thảm hại. Trong số đó, điểm mặt lại thì thấy toàn những ứng viên “khó” thắng bởi vì đều có một yếu điểm nào đó, chẳng hạn, người dẫn đầu hiện nay là ông Bernie Sanders thì nổi tiếng quá tả với tự nhận là xã hội chủ nghĩa thì chẳng những cử tri gốc Việt chạy cộng sản là quá biết và quá sợ mà ngay cả đến dân Mỹ chưa từng trải qua chỉ mới nghe đến cái từ nầy cũng đã sợ rồi thì làm sao thắng nổi Trump. Người kết đến là bà Warren thì phải nói ngay rằng xứ nầy chưa sẵn sàng cho một nữ tổng thống như một ứng viên nổi tiếng đã nói nhưng cũng bị chỉ trích dữ (!) Nhất là ông ứng viên trẻ mới có ba mươi mấy mà lại được giới trẻ Dân Chủ ngưỡng mộ rào rào, đó là ông Pete Buttigieg, ông nầy là ứng viên “gay” tự nhận (openly gay) đầu tiên của đảng Dân Chủ trong lịch sử – dĩ nhiên, chưa sẵn sàng để được đón nhận nói chung. Ông cựu PTT Biden đầu tiên được cho là nhiều hy vọng nhất nhưng lại chưa từng thấy khả năng tranh luận quyết liệt với đối thủ; trong khi đó, tỉ phú Mike Bloomberg là nguồn hy vọng cuối cho đảng nầy thì lại bị chính người trong đảng là bà Warren chỉ mặt la làng là đã đối xử kỳ thị nữ giới, đã hành xử không đúng với phụ nữ rồi bắt họ ký giấy không được nói ra, và đã làm phụ nữ có bầu rồi biểu phá thai (kill it)!!! Quá dễ sợ đến nổi da gà khúc ngặt nầy của đảng Dân Chủ – đó chính là những tin có thật mà cũng đã làm cho người ta nổi da gà! Chưa hết, mới vừa vài ngày nay, lúc mà PTD viết bài nầy, thì cũng có vài hãng tin lớn “reported” rằng ông TT Trump đã họp báo về đối phó với coronavirus mà ông cho là chưa đáng lo mấy ở nước Mỹ trong khi mấy ông bà chức sắc của Bộ Y Tế đứng hai bên ông đều nhăn mặt vì… thực tế không phải vậy chút nào! Và, một trong những nguồn tin có thật đã và đang diễn ra trong lãnh vực kinh tế tài chánh làm nhiều người lo ngại, đó là: thị trường cổ phiếu nháo nhào liên tục vì dịch tể tăng tốc toàn thế giới khiến làm ăn tê liệt, ngay cả giá xăng dầu cũng rớt tự do luôn! Thế mà ông TT nhà ta dám kết luận rằng giá cổ phiếu rớt là vì các ông bà ứng viên Dân Chủ bôi nhọ chỉ trích lẫn nhau! Nhiều hãng thông tấn đã đưa tin về những lời tuyên bố liên quan đến nguyên nhân tụt chưa từng thấy của giá cổ phiếu từng là niềm hãnh diện của Trump trong thời gian qua. Trong đó, một dòng tít tựa của hàng Daily Mail ghi như sau: “Donald Trump says Democratic ‘making fools out of themself’ (tạm hiểu: chửi nhau) caused the stock market to tank 2.000 points in three days, not coronavirus pandemic fears!”. Ngộ thiệt! Đảng Dân Chủ bôi nhau là có lợi cho ông Trump vô cùng thì cổ phiếu phải càng tăng thêm lên với một tương lai sáng rỡ như thế của một nhiệm kỳ thứ hai của một người hùng của thị trường cổ phiếu chứ có lý nào lại ảnh hưởng ngược lại như thế!

Tóm lại trong những ngày nầy, những người đọc tin, nghe tin như chúng ta, không phải chỉ cảnh giác với vi khuẩn coronavirus tức Covid-19 để khỏi lây lan bệnh – mà còn rất cần là phải cảnh giác với mọi loại thông tin, khẳng định, đỗ lỗi một cách không căn cứ như trên. Hy vọng trong thời gian tới, như các chuyên viên của Bộ Y Tế cho biết, “một loại chủng ngừa hay thuốc chữa cho loại virus nói trên đều cần ít nhất từ 1 năm đến 1 năm rưỡi thử nghiệm mới có kết quả được” chứ không phải chỉ trong một bữa nửa tháng nào cả -, chúng ta vẫn đủ sáng suốt nhận định để vượt qua, sống còn, suốt trong giai đoạn dịch tể có thể lan toàn thế giới sắp tới. Cương quyết không tin và tiếp tay cho mọi nguồn tin giả hay sự kết luận “từ trên trời rơi xuống không hề có chứng cứ” như đã kể trên.

                                                                      Phó Thường Dân/T.Đ.Life

Banner